اطلاعات عمومی

انتخابات الكترونيكي چگونه برگزار شد

انتخابات الكترونيكي افتخاري ديگر براي متخصصان ايراني

محمد مهدي شيرمحمدي: انتخابات مجلس شوراي اسلامي با شور و شكوه خاصي در سراسر كشور برگزار شد و يكبار ديگر نشان داد كه مردم آگاه و فهيم ايران اسلامي همواره در صحنه حضور دارند و اجازه نمي دهند ديگران برايشان تصميم بگيرند. در اين انتخابات يكي از موضوعاتي كه به چشم مي خورد برگزاري ده درصدي انتخابات به شيوه الكترونيكي بود.

روند برگزاري انتخابات الكترونيكي به گونه اي است كه اصلا ضريب خطا ندارد و براي برگزاري بدون اشكال آن تدابير مناسبي قابل پياده سازي است. همچنين از جمله راهكارهايي كه امنيت انتخابات الكترونيكي در كشور را افزايش مي دهد مستقل بودن شبكه ستاد انتخابات از شبكه اينترنت است. يك شبكه مستقل از اينترنت كه مشكلات اينترنت را ندارد و بسياري از فعاليت‌ها به لحظه در آن انجام مي‌شود و شعبات اخذ راي با ستاد انتخابات ارتباط به‌لحظه دارند، به‌طوري كه اگر كسي راي بدهد، شماره كارت ملي‌اش در شبكه ثبت مي‌شود و اين فرد نمي‌تواند در جاي ديگري راي بدهد.

براي آنكه اين نوع انتخابات اطمينان بخشي لازم را داشته باشد و با حداكثر ضريب اطمينان برگزار شود؛ وزارت كشور به عنوان مجري انتخابات تداركات فني، آموزشي و فرهنگسازي را در ارتباط با اين شيوه جديد در حوزه هاي انتخابيه منتخب داشته است. همچنين دستگاه هاي برگزاري الكترونيكي انتخابات به طور كامل در داخل طراحي و ساخته شده و يك دستگاه كاملا بومي است. سيستم عامل و نرم افزار اين دستگاه هاي نيز به طور كامل بومي است و در داخل كشور طراحي و ساخته است.

در شيوه انتخابات الكترونيكي براي هر شعبه اخذ راي الكترونيكي سه دستگاه الكترونيكي در نظر گرفته شده است. يك دستگاه ويژه مجري، يك دستگاه ويژه ناظر شوراي نگهبان و يك دستگاه نيز جهت صندوق اخذ راي الكترونيكي مي‌باشد. مردم 14 حوزه انتخابيه كه انتخابات در آنجا به صورت رايانه اي برگزار شد هنگام مراجعه به شعب اخذ راي ابتدا به دستگاه مجري مراجعه و شناسنامه و كارت ملي خود را تحويل دادند. مدارك راي دهندگان پس از استعلام توسط دستگاه الكترونيكي ناظر شوراي نگهبان، ثبت و ضبط شد.

پس از ثبت و ضبط مدارك مراجعه كنندگان از سوي دستگاه مجري، يك كارت تعرفه الكترونيك براي افراد صادر شد كه اين كارت، مجوز يك بار راي دادن را به افراد مي‌داد.

افراد راي دهنده پس از دريافت كارت تعرفه به سراغ دستگاه الكترونيكي صندوق اخذ راي رفتند و همانند دستگاه عابربانك كارت را وارد دستگاه كردند كه با ورود اين كارت به دستگاه مجوز راي دادن به آن داده شد.

افراد در اين مرحله كد داوطلب مورد نظر خود را در سيستم وارد و پس از آن تصوير او روي سيستم نمايش داده مي‌شد كه با تاييد نهايي داوطلب، پرينت اخذ راي براي افراد صادر مي‌شد و آنها بايد پرينت را در داخل صندوق اخذ راي زير دستگاه كه هيچ گونه راه نفوذي نيز ندارد، مي‌انداختند.

پس از اخذ راي كارت تعرفه از دستگاه خارج مي‌شد كه افراد با تحويل دادن اين كارت به دستگاه مجري مدارك خود را تحويل گرفتند.

راي ها در حافظه دستگاه ثبت شد و پس از پايان ساعت اخذ راي، پلمب دستگاه شكسته و اطلاعات حافظه موجود در دستگاه روي دستگاه مجري تنظيم و صورتجلسه گرديد.

كاربري دستگاه برگزاري الكترونيكي انتخابات بسيار آسان است و افراد كم سواد هم مي توانند به راحتي با آن كار كنند. فقط كافي است شماره داوطلب مورد نظر خود را بدانند. اين دستگاه، راهنماي صوتي دارد و افراد مي‌توانند از طريق اين راهنما نيز اقدام به راي دادن كنند. اين دستگاه ها به گونه‌اي طراحي شده كه روشندلان هم مي‌توانند بدون كمك ديگران و با استفاده از خط بريل پيش بيني شده روي دستگاه راي دهند.

بدين ترتيب، با برگزاري موفق انتخابات به شيوه الكترونيكي در روز 12 اسفند، افتخاري ديگر براي متخصصان داخلي و مجريان انتخابات ثبت شد. اميدواريم اين شيوه برگزاري انتخابات كه ضريب اطمينان و اعتماد را بسيار بالا مي‌برد و با تكميل چرخه استفاده از فناوري اطلاعات هزينه برگزاري انتخابات را بسيار كاهش خواهد داد در كشور ما نهادينه شود و شاهد برگزاري صد درصدي انتخابات الكترونيكي باشيم.

ضرورت تكميل زيرساخت‌هاي انتخابات الكترونيكي

محمدمهدي شيرمحمدي: اين روزها كه بحث انتخابات يكي از موضوعات جدي جامعه است يكي از واژه‌هايي كه در اين دوره به چشم مي‌خورد مسأله انتخابات الكترونيكي است. اين نوع انتخابات سيستمي است كه به رأي دهنده اين امكان را مي‌دهد تا با بالاترين ضريب امنيتي و حفاظتي رأي خود را به صورت الكترونيكي ارائه كند.

حاميان انتخابات الكترونيكي مي‌گويند كه چنين انتخاباتي مي‌تواند هزينه‌هاي برگزاري انتخابات را كاهش دهد و موجب شود تا مشاركت حداكثري تحقق يابد و از سوي ديگر منتقدان بيان مي‌كنند بدون استفاده از كاغذ بار شمارش آراي اخذ شده فرآيندي مشكل است و مباحث امنيتي براي برگزاري انتخابات سالم با دقت بسيار بالايي بايد انجام شود.

هر چند كه برگزاري انتخابات الكترونيكي در كشورهايي نظير استراليا، بلژيك، برزيل، فرانسه و هند مورد آزمايش قرار گرفته است و به اعتقاد متخصصان فناوري اطلاعات و ارتباطات مزاياي بسياري از جمله كاهش هزينه و افزايش مديريت را به همراه دارد اما اين موضوع اندك زماني است كه به صورت جدي در كشور مطرح شده است و در انتخابات مجلس شوراي اسلامي هم شهرهايي به عنوان آزمونه اين انتخابات الكترونيكي در كشور هستند و حتي مانور انتخابات الكترونيكي هم برگزار كرده‌اند.

انتخابات الكترونيكي ضريب امنيتي و حفاظتي برگزاري انتخابات را نسبت به شيوه‌هاي سنتي افزايش چشمگيري مي‌دهد و از سوي ديگر موجب استفاده بهينه از زمان و تسريع بخش از كار خواهد شد.

اما آنچه در برگزاري انتخابات الكترونيكي از همه مهمتر است. حفظ قابليت اطمينان در برگزاري چنين انتخاباتي مي‌باشد در صورتي كه زيرساخت‌هاي لازم و ضروري جهت برپايي باشكوه اين انتخابات فراهم باشد نظر مردم و مسؤولان نسبت به برگزاري چنين انتخاباتي جلب خواهد شد و به سمتي پيش خواهيم رفت تا هم ساز و كار و سامانه انتخابات به صورت الكترونيكي فراهم شود ولي در صورتيكه خللي ناشي از برنامه‌ريزي نامناسب اتفاق بيافتد اعتماد نسبت به اين سيستم ارزشمند سلب خواهد شد.

بايد به سمتي پيش رويم تا با بهره‌گيري كامل از ساز و كار انتخابات الكترونيكي از مزاياي بسيار زياد آن استفاده نماييم. براي انجام رأي گيري به شيوه الكترونيكي بايد مشكلات فرهنگي و كمبود زيرساخت‌هاي موردنياز برطرف شود و با افزايش آگاهي و سواد اطلاعاتي و رايانه‌اي مردم شاهد آن باشيم در آينده‌اي نه چندان دور همه مراحل انتخابات به صورت الكترونيكي برگزار شود.

قرآن ! من شرمنده توام اگر از تو آواز مرگی ساخته ام که هر وقت در کوچه مان آوازت بلند می شود همه از هم می پرسند " چه کس مرده است؟ "چه غفلت بزرگی که می پنداریم خدا تو را برای مردگان ما نازل کرده است .

قرآن ! من شرمنده توام اگر تو را از یک نسخه عملی به یک افسانه موزه نشین مبدل کرده ام .یکی ذوق می کند که تو را بر روی برنج نوشته،‌ یکی ذوق میکند که تو را فرش کرده ،‌یکی ذوق می کند که تو را با طلا نوشته ، ‌یکی به خود می بالد که تو را در کوچک ترین قطع ممکن منتشر کرده و …آیا واقعا خدا تو را فرستاده تا موزه سازی کنیم ؟

قرآن! من شرمنده توام اگر حتی آنان که تو را می خوانند و تو را می شنوند ،‌ آن چنان به پایت می نشینند که خلایق به پای موسیقی های روزمره می نشینند .. اگر چند آیه از تو را به یک نفس بخوانند مستمعین فریاد می زنند ” احسنت …! ” گویی مسابقه نفس است …

قرآن !‌ من شرمنده توام اگر به یک فستیوال مبدل شده ای حفظ کردن تو با شماره صفحه ،
‌خواندن تو آز آخر به اول ،‌یک معرفت است یا یک رکورد گیری؟ ای کاش آنان که تو را حفظ کرده اند ، ‌حفظ کنی ، تا این چنین تو را اسباب مسابقات هوش نکنند .

خوشا به حال هر کسی که دلش رحلی است برای تو .آنان که وقتی تو را می خوانند چنان حظ می کنند ،‌ گویی که قرآن همین الان به ایشان نازل شده است. آنچه ما با قرآن کرده ایم تنها بخشی از اسلام است که به صلیب جهالت کشیدیم
 قرآن را سال هاست که به آتش کشیده ایم

دكتر شريعتي:
راز عشق ورزيدن به هر چيز درك اين جمله است.........
روزي شايد از دست برود

عشق يعنی يک سلام و يک درود 
عشق يعنی درد و محنت در درون 
عشق يعنی يک تبلور يک سرود 
عشق يعنی قطره و دريا شدن 
عشق يعنی يک شقايق غرق خون 
عشق يعنی زاهد اما بت پرست 
عشق يعنی همچو من شيدا شدن 
عشق يعنی همچو يوسف قعر چاه 
عشق يعنی بيستون كندن بدست 
عشق يعنی آب بر آذر زدن 
عشق يعنی چون محمد پا به راه 
عشق يعنی عالمی راز و نياز 
عشق يعنی با پرستو پر زدن 
عشق يعنی رسم دل بر هم زدن 
عشق يعنی يک تيمم يک نماز 
عشق يعنی سر به دار آويختن 

خسته ام از آرزو ها، آرزوهای شعاری

شوق پرواز مجازی، بالهای استعاری

حظه های کاغذی را، روز و شب تکرار کردن

خاطرات بایگانی، زندگی های اداری

آفتاب زرد و غمگین، پله های رو به پایین

سقف های سرد و سنگین، آسمانهای اجاری

با نگاهی سر شکسته، چشمهایی پینه بسته

خسته از درهای بسته، خسته از چشم انتظاری

صندلی های خمیده، میزهای صف کشیده

خنده های لب پریده، گریه های اختیاری

عصر جدول های خالی، پارکهای این حوالی

پرسه های بی خیالی، نیمکت های خماری

رو نوشت روزها را، روی هم سنجاق کردم:

شنبه های بی پناهی، جمعه های بی قراری

عاقبت پرونده ام را، با غبار آرزو ها

خاک خواهد بست روزی، باد خواهد برد باری

روی میز خالی من، صفحه ی باز حوادث

در ستون تسلیت ها، نامی از ما یادگاری

قیصر امین پور

************

شعر زیبای کوچه از فریدون مشیری

بی تو، مهتاب شبی ، باز از آن کوچه گذشتم
همه تن چشم شدم، خیره به دنبال تو گشتم 
شوق دیدار تو لبریز شد از جام وجودم
شدم آن عاشق دیوانه که بودم
در نهانخانة جانم ، گل یاد تو درخشید
باغ صد خاطره خندید،
عطر صد خاطره پیچید : یادم آمد که شبی باهم از آن کوچه گذشتیم
پر گشودیم و در آن خلوت دلخواسته گشتیم
ساعتی بر لب آن جوی نشستیم
تو، همه راز جهان ریخته در چشم سیاهت
من همه، محو تماشای نگاهت 
آسمان صاف و شب آرام
بخت خندان و زمان رام
خوشه ماه فرو ریخته در آب
شاخه ها دست برآورده به مهتاب 
شب و صحرا و گل و سنگ
همه دلداده به آواز شباهنگ
یادم آید ، تو به من گفتی : از این عشق حذر کن 
لحظه ای چند بر این آب نظر کن ،
آب ، آیینه عشق گذران است 
تو که امروز نگاهت به نگاهی نگران است ،
باش فردا ، که دلت با دگران است ! تا فراموش کنی ، چندی از این شهر سفر کن 
با تو گفتم : حذر از عشق !؟ - ندانم 
سفر از پیش تو؟ هرگز نتوانم
نتوانم 
روز اول ، که دل من به تمنای تو پر زد 
چون کبوتر، لب بام تو نشستم 
تو به من سنگ زدی ، من نه رمیدم ، نه گسستم ... باز گفتم که : تو صیادی و من آهوی دشتم
تا به دام تو درافتم همه جا گشتم و گشتم 
حذر از عشق ندانم ، نتوانم ! 
اشکی از شاخه فرو ریخت
مرغ شب ، ناله تلخی زد و بگریخت ... اشک در چشم تو لرزید ،
ماه بر عشق تو خندید ! یادم آید که : دگر از تو جوابی نشنیدم 
پای در دامن اندوه کشیدم 
نگسستم ، نرمیدم 
رفت در ظلمت غم ، آن شب و شبهای دگر هم 
نه گرفتی دگر از عاشق آزرده خبر هم 
نه کنی دیگر از آن کوچه گذر هم ... 
بی تو، اما، به چه حالی من از آن کوچه گذشتم 

*********

جمعه:

برای صبحانه تخم مرغ بخورید. نتایج تحقیقی که در ژورنال تحقیقات تغذیه به چاپ رسیده نشان می دهد، افرادی که تخم مرغ می خورند در طول روز کالری کمتری دریافت خواهند کرد.

شنبه:

هر وقت سر کار به شما تلفن شد یا برای تان پرونده یا نامه ای آوردند از جای تان بلند شوید. از جا بلند شدن یک و نیم برابر بیشتر از حالت نشسته کالری می سوزاند.

یکشنبه:

یک خودکار بردارید و هر چه می خورید بنویسید. افرادی که به مدت دست کم 3 هفته از غذاهایی که می خورند یادداشت بردارند، یک و نیم کیلوگرم بیشتر از افرادی که این کار را انجام نمی دهند وزن کم می کنند.

دوشنبه:

آرام و کامل غذا را بجوید. مطالعه منتشر شده در ژورنال تغذیه بالینی نشان داده با این کار 12درصد کمتر کالری دریافت خواهید کرد.

سه شنبه:

جلوی تلویزیون غذا نخورید. تحقیقات در دانشگاه ماساچوست نشان داده، افرادی که این کار را انجام می دهند در طول روز 300 کالری بیشتر دریافت خواهند کرد.

چهارشنبه:

هر هفته خودتان را وزن کنید. تحقیقات نشان داده از هر 4 نفری که در کاهش وزن خود موفق بوده اند 3 نفر این کار را انجام داده اند.

آخر هفته:

پیاده روی کنید البته پیاده روی تند. در این صورت در عرض 15 دقیقه، 16 کالری خواهید سوزاند. اگر این کار یک ساعت باشد چه بهتر است.

شنبه:

حوصله ندارید روز اول هفته ورزش کنید؟ اصلا ایده خوبی نیست. اگر امروز ورزش نکنید 61 درصد احتمال دارد، هفته بعد هم ورزش اول هفته را کنار بگذارید.

یکشنبه:

موقع ناهار به جای آب سیب، خود سیب را بخورید. تحقیقات نشان داده با این کار احساس سیری و رضایت بیشتری خواهید داشت. در این صورت 15 درصد کمتر کالری دریافت خواهید کرد.

دوشنبه:

قند و شکر باعث چاقی می شود، بنابراین آن ها را کنار بگذارید. در این هفته سعی کنید غذاهای شیرین مثل نوشابه، شیرینی، آب نبات، کلوچه، آبمیوه های صنعتی و بستنی را کنار بگذارید.

سه شنبه:

شیک درست کنید. 55 گرم پودر پروتئین آب پنیر (Whey) در طول روز به مدت 23 هفته می تواند شما را حدود 2 کیلوگرم لاغر کند البته باید آن را با کربوهیدرات های پیچیده بخورید.

چهارشنبه:

در یخچال را باز کرده و در هر طبقه مواد غذایی بگذارید. یادتان باشد اگر غذاهای سالم در خط دیدتان باشد 7/2 برابر بیشتر ممکن است آن ها را بخورید.

آخر هفته:

با یک شام عالی به خودتان جایزه بدهید اما یادتان باشد، قرار نیست این اتفاق همیشه بیفتد و رژیم شما را به هم بریزد.

شنبه:

خانه را تمیز کنید. محققان دانشگاه ایندیانا اشاره می کنند، افرادی که به بهداشت و تمیزی منزل اهمیت می دهند و به طور مرتب خانه را جارو و گردگیری می کنند، بالاترین سطح فعالیت فیزیکی را دارند.

یکشنبه:

اگر فکر می کنید سرتان برای ورزش کردن بیش از حد شلوغ است در این فکر تجدیدنظر کنید: محققان معتقدند 11 دقیقه ورزش روزانه به شما کمک می کند تا در طول روز چربی بسوزانید.

دوشنبه:

شنا تاثیری فوق العاده در چربی سوزی دارد. زمانی که بدن خود را پایین می برید به مدت 3 ثانیه مکث کرده و بعد با حداکثر قدرت خود را بالا بکشید. هر چند بار که می توانید به همین شیوه شنا بروید.

سه شنبه:

نگذارید ظرف نان بیش از حد صبحانه شما را تحت الشعاع قرار دهد. تحقیقات نشان داده وقتی تعداد نان سر صبحانه زیاد باشد 85 درصد مردم همه آن ها را خواهند خورد.

چهارشنبه:

قبل از ورزش آدامس نعنایی بجوید. نتایج مطالعه منتشر شده در ژورنال روان شناسی ورزش نشان داده، بوی نعنا سرعت دویدن و قدرت وزنه زدن را افزایش می دهد.

آخر هفته:

برای صبحانه نان جو با درصد بالای غله بخورید. نتایج مطالعه منتشر شده در ژورنال تحقیقات تغذیه نشان داده، فیبرهای موجود در جو به مدت 4 ساعت اشتهای شما را تنظیم می کند.

شنبه:

هر وقت اندکی احساس کردید مثانه تان پر شده به دست شویی بروید و صبر نکنید. افرادی که قبل از هر وعده غذایی یک تا 2 لیوان آب می خورند در عرض 12 هفته حدود 2 کیلوگرم وزن کم خواهند کرد.

یکشنبه:

موقع ورزش بین هر ست کمتر از یک دقیقه استراحت کنید تا سطح هورمون های موثر در سوزاندن چربی ها در طول ورزش بالا بماند.

دوشنبه:

بشقاب خود را از روی ظرف روی گاز پر کنید نه از روی دیس روی میز. تحقیقات محققان دانشگاه کورنل نشان داده، در این حالت شما 35 درصد کمتر غذا خواهید خورد.

سه شنبه:

شیب تردمیل باید حداقل روی 2 درصد تنظیم شده باشد تا دویدن شما با حداکثر شدت و حداقل همراه باشد. اگر شیب را بیشتر کنید کالری بیشتری خواهید سوزاند.

چهارشنبه:

سوپ نخودفرنگی بخورید. خوردن یک کاسه کوچک سوپ نخودفرنگی 6 گرم فیبر وارد بدن شما می کند که در مقابله با چربی و کاهش وزن نقش موثری دارد.

آخر هفته:

موقع حرف زدن با تلفن راه بروید. تلفن و موبایل را جایی دور از دسترس خود بگذارید تا وقتی زنگ خورد مجبور شوید مسافتی را راه بروید تا به آن برسید.

شنبه:

شیر بخورید. مطالعات دانشمندان استرالیایی نشان داده، خوردن یک لیوان شیر کم چرب قبل از ظهر به جای آبمیوه می تواند کالری دریافتی شما را تا 5/8 درصد کاهش دهد.

یکشنبه:

تبریک می گوییم. شما در آخر برنامه هستید. امروز می توانید انگور بخورید چون این میوه به خصوص نوع قرمز آن حاوی آنتی اکسیدان های بی نظیری است که چربی خون را کاهش می دهد.

دکتر محمد نصر اصفهانی در گفتگو با خبرنگار مهر به سابقه تولد اولین نوزاد حاصل از انجماد جنین در دنیا در سال 1984 میلادی و در کشور استرالیا اشاره کرد و با بیان اینکه پس از این اتفاق، کشورهای مختلف در دنیا شروع به انجماد جنین های اضافه حاصل از لقاح آزمایشگاهی کردند، اظهار داشت: نگهداری این جنین ها در ازت مایع و در دمای منفی 190 درجه سانتیگراد انجام می شود.

وی با تاکید بر اینکه در دنیا بندرت اتفاق می افتد که جنین هایی که بیش از 10 سال به صورت منجمد نگهداری می شوند متولد شوند، به اهمیت این موفقیت در کشورمان اشاره کرد و گفت: تا به حال تعداد زیادی تولد نوزاد حاصل از انجماد جنین بالای 5 سال و دو مورد بالای 10 سال در کشور داشته ایم و تولد نوزاد حاصل از انجماد جنین پس از 11٫5 سال برای اولین بار در ایران و بالاترین رکورد محسوب می شود؛ البته در دنیا یک مورد رکورد 16 ساله هم گزارش شده است.

دکتر نصر اصفهانی گفت: در انجام یک لقاح آزمایشگاهی به بیمار داروی تحریک تخمک گذاری زده می شود و این بیمار بیش از یک تخمک تولید می کند که پس از ترکیب آن با اسپرم و تشکیل جنین، یک یا دو جنین را به امید اینکه یک حاملگی اتفاق بیافتد منتقل می کنند.

وی شانس بارداری از این طریق را حدود 30 تا 40 درصد عنوان کرد و گفت: جنین های اضافه را منجمد می کنند که پس از آنکه بارداری اتفاق افتاد و نوزاد از انتقال جنین تازه متولد شد، امکان تولد جنین های دیگر در صورت خواست مادر وجود داشته باشد.

مسئول آزمایشگاه مرکز باروری و ناباروری اصفهان افزایش مدت زمان نگهداری را در این تکنیک باروری مهم ارزیابی کرد و با اشاره به دو روش مرسوم در انجماد جنین گفت: این نوزاد حاصل از روش انجماد آهسته جنین بوده است که روشی قدیمی است و شانس زنده ماندن در این روش 50 تا 70 درصد عنوان می شود، اما در روش انجماد سریع و شیشه ای که حدود 5 سال است در کشور به کار گرفته می شود شانس زنده ماندن جنین 90 تا 100 درصد برآورد می شود.

وی در مورد هدف و کاربردهای استفاده از تکنیک انجماد جنین نیز گفت: با این روش چنانچه مادر باردار نشد برای بار دوم نیاز به تحریک تخمگذاری و بیهوشی مجدد نبوده و هزینه های بیمار در دوره های بعد به یک دهم کاهش پیدا می کند.

دکتر نصر اصفهانی افزود: در دنیا این روش متداول است و تفاوتی بین سلامت نوزادانی که از این طریق به دنیا می آیند با دیگر نوزادان وجود ندارد.

مجموعه قهوه تلخ که با عرضه مجموعه‌های اولیه با استقبال فراوان مخاطبان روبرو شده بود، به تدریج سیر سقوط را طی کرد تا این‌که زمزمه‌های توقف تولید آن به گوش رسید. این زمزمه‌ها زمانی قوت گرفت که جمعی از هنرمندان حاضر در این مجموعه سر از دیگر سریال‌ها و فیلم‌ها درآوردند و حتی خود مهران مدیری هم بازی در فیلم «پل چوبی» به کارگردانی مهدی کرم‌پور را پذیرفت. یک مجموعه از سری تازه قهوه تلخ که قرار بود در زمان حال روایت شود هم به طور غیررسمی منتشر شد که واکنش مخاطبان به آن چندان امیدوارکننده نبود. با توجه به وقفه بسیارطولانی در تولید و عرضه این مجموعه باید آرام آرام پرونده آن را هم بست. اما از ابتدا هم به نظر می‌رسید که این مجموعه کشش همراه‌کردن مخاطبان برای این تعداد قسمت را در شبکه نمایش خانگی ندارد. به اصلی‌ترین دلایل شکست و توقف قهوه تلخ در ادامه اشاره می‌کنیم.

۱. فیلمنامه ضعیف و فکرنشده به علت عدم حضور پیمان قاسم‌خانی به عنوان سرپرست و طراح داستان: بهترین سریال‌های مهران مدیری با حضور مغر متفکری به نام پیمان قاسم‌خانی ساخته شده‌اند: پاورچین، شب‌های برره و مرد هزار چهره. اما در قهوه تلخ و در نبود پیمان قاسم‌خانی کار نگارش داستان به دو نویسنده سپرده شد و علی‌رغم پتانسیل بسیار بالای موقعیت مکانی و زمانی خلق‌شده در قهوه تلخ، هیچ استفاده‌ای از آن نشد و باز نویسندگان بدون کوچک‌ترین خلاقیتی به سراغ داستان‌های تکراری خواستگاری و … رفتند. در مجموع قسمت‌های پخش شده، لحظات کمدی و موقعیت‌های جالبی شکل گرفت، نکته‌هایی هم داشت که برای افراد ریزبین‌تر جذاب بود؛ اما با قاطعیت می‌توان گفت که انتظار جمع کثیری از علاقه‌مندان مهران مدیری برآورده نشد. قهوه تلخ نتوانست طیف‌های مختلف تماشاگرانش را راضی کند. نه آن‌هایی که دنبال اندکی کمدی و کمی آرامش در کنار خانواده بودند از بار کمدی سریال راضی‌ شدند و نه آن‌هایی که با توجه به سابقه طنزهایی چون شب‌های برره، ذهنشان را برای یک مجموعه پر از حرف آماده کرده بودند. قهوه تلخ نه آن‌قدر خنداند که خستگی جمع خانواده‌ها را در شامگاه یک روز میان هفته به در کند و نه آن‌قدر جسور و عمیق بود که جماعت ریزبین، بتوانند چیزی از آن در بیاورند!

۲. بازیگران تکراری و شخصیت‌های تک‌بعدی: اکثر بازیگران مجموعه پربازیگر قهوه تلخ همان‌هایی بودند که در کارهای قبلی مهران مدیری هم دیده شده‌اند. حتی شخصیت اصلی داستان با بازی سیامک انصاری تقریبا همان روزنامه‌نگار تبعیدشده به برره بود. بنابراین غافل‌گیری خاصی در انتظار مخاطبان از این نظر نبود. از طرف دیگر، شخصیت‌های قهوه تلخ، فقط یک نام داشتند و یک خط ویژگی رفتاری و یک حرکت مشخص. نویسندگان قهوه تلخ نتوانستند این همه شخصیتی که ساختند را خوب عمق بدهند. به همین دلیل مخاطب با بیشتر شخصیت‌ها ارتباطی برقرار نکرد؛ و شخصیت‌های خیلی خوبی مثل باباشاه و بابااتی هم این وسط هدر رفتند، چرا که هیچ نقشی در پیشبرد داستان نداشتند!

۳. شناخت غلط از ظرفیت‌های شبکه نمایش خانگی: با توجه به تجربه‌های قهوه تلخ و قلب یخی باید گفت که شبکه نمایش خانگی ظرفیت توزیع سریال‌های طولانی را ندارد. برای اثبات این موضوع تنها یک حساب و کتاب ساده لازم است: مخاطب برای دیدن هر ۳ قسمت سریال قهوه تلخ می‌بایستی ۲۵۰۰ تومان هزینه می‌کرد. هر هفته یک مجموعه ۳ قسمتی عرضه می‌شد بنابراین هر ماه مبلغ ۱۰۰۰۰ تومان برای خرید سریال مهران مدیری باید هزینه می‌شد. اگر این مجموعه مثلا در ۱۰ بسته ۳ قسمتی و در مجموع در ۳۰ قسمت عرضه می‌شد این هزینه خیلی به چشم نمی‌آمد اما سازندگان انتظار داشتند که مخاطبانشان برای ۱۲۰ قسمت یعنی ۴۰ مجموعه ۳ قسمتی چنین هزینه‌ای بپردازند. به عبارتی ۱۰۰۰۰۰ تومان برای تماشای کامل این سریال هزینه کنند! واضح است که در طول زمان از تعداد بینندگان سریال کاسته شود و افرادی کمتری تمایل داشته باشند سریال را بخرند به خصوص که سیر نزولی مجموعه از نظر کیفی هم ادامه پیدا می‌کرد. حتی با ترفند کاهش قیمت مجموعه‌های ۳ قسمتی هم نمی‌توان از مخاطب انتظار داشت که چنین هزینه‌ای برای دیدن این سریال بپردازد. بنابراین سازندگان قهوه تلخ شناخت درستی از ظرفیت‌های شبکه نمایش خانگی نداشتند.

۴. پخش نامنظم و بدقولی در عرضه قسمت‌های جدید: شاید برای شما هم پیش آمده باشد که به سریالی بسیار علاقه دارید اما وقتی چند قسمت از آن را به هر دلیلی نمی‌بینید یا در تماشای آن وقفه‌ای می‌افتد آرام آرام از عطش و علاقه‌تان به آن مجموعه کاسته می‌شود. سازندگان قهوه تلخ از مخاطبانشان انتظار داشتند که مثلا یک ماه برای عرضه ۳ قسمت جدید صبر کنند و البته ارتباطشان هم با فضا و داستان سریال حفظ شود! در دنیای امروز با وجود انواع رسانه‌ها و دسترسی به فیلم‌ها و سریال‌های مختلف، این انتظار زیادی از مخاطبانی است که حق انتخاب دارند.

۵. عدم وجود ارتباط مناسب با رسانه‌ها و مخاطبان: سریال‌سازی در دیگر کشورها بسیار به نظر و استقبال مخاطبان وابسته است. اگر سریالی موفق باشد، قسمت‌های بیشتری از آن ساخته می‌شود و در غیر این صورت هیچ بعید نیست که پرونده یک سریال در همان چند قسمت اولیه بسته شود. اما در قهوه تلخ هیچ تغییری در سیر مجموعه و داستان آن پیش نیامد؛ یعنی مثلا قسمت ۱۰ همان ریتم و شرایط قسمت ۵۰ را داشت. دلیل این موضوع هم آن بود که بخش‌هایی از قهوه تلخ قبلا ساخته شده بود. علی‌رغم حضور مهران مدیری در ابتدای برخی مجموعه‌ها و صحبت‌هایش، به نظر می‌رسد که نظر مخاطبان و منتقدان هیچ تاثیری در روند سریال نداشت و همان ضعف‌های قسمت‌های اولیه تا پایان پابرجا بود. در حالی که با یک ارتباط مناسب می‌شد سیر سریال را مطابق خواست مخاطبانش تنظیم کرد. به جای مسابقه پیامکی با جوایز بزرگ، می‌شد نظرسنجی‌هایی درباره ادامه داستان گذاشت و نظر بینندگان را در سریال تا حدودی اعمال کرد. از طرف دیگر، سازندگان قهوه تلخ در موارد بسیاری پاسخگوی خوبی در برابر رسانه‌ها نبودند؛ مثلا در مورد وقفه طولانی در پخش آن به اظهارنظرهای کوتاه اکتفا کردند و توضیحات قانع‌کننده‌ای ارائه ندادند. در حالی که با یک تعامل خوب با رسانه‌ها می‌شد مخاطبان را از فراز و نشیب‌های تولید و پخش سریال بهتر آگاه کرد.

نسیمانه