اطلاعات عمومی

براساس تصمیم پلیس، از بیستم تیر ماه، ورود زنان به چایخانه‌ها و قهوه‌خانه‌ها ممنوع می شود تا بار دیگر سناریوی دیگری برای محدود کردن زنان از فعالیت های اجتماعی رقم خورد.

سردار حسین ساجدی نیا البته این توضیح را داده بود كه این اقدام در پی درخواست شهروندان و گلایه خانواده ها صورت گرفته است. بدین ترتیب در راستای طرح برخورد با ناهنجاری‌های اجتماعی ورود خانم‌ها  به چایخانه‌هایی كه در آنها قلیان عرضه می‌شود بر اساس ماده 27 قانون صنفی ممنوع می شود.

به گفته او، این طرح هم اکنون شامل سفرخانه های سنتی نمی شود اما نظارت ویژه ای بر سفره خانه ها اعمال می‌شود.

اولین بار نیست كه مسوولان دولتی به جای قانونگذاری بدون اعمال تبعیض جنسیتی، زنان را از ورود به اماكن ممنوع می‌كنند. تمام این محدودیت‌ها برای حضور زنان به عنوان جنس دوم در شرایطی رخ می‌دهد كه پیش از این در قانون مبارزه با دخانیات برخورد با قلیان‌ نیز مدنظر قرار گرفته بود اما پس از اجرای كوتاه مدت قانون در زمستان سال 86، احمدی نژاد، دستور توقف در برخورد با قهوه‌داران برای استفاده از قلیان را صادر كرد. از آن زمان دو سال گذشت تا اینكه در راستای اجرای دوباره قانون  اواخر سال 88 كمیسیون فرهنگی مجلس مصوبه ای مبنی بر جمع آوری قلیان ها تصویب كرد، اما وزارت كشور این مصوبه را به نیروی انتظامی ابلاغ نكرد. همین موضوع سبب شد تا اماكن مختلف از جمله رستوران‌های سنتی، قهوه خانه‌ها و چایخانه‌ها قانون را اجرا نكنند. البته در این میان نمی‌توان تاثیر اقتصادی در جمع آوری قلیان‌ها را انكار كرد. چرا كه چایخانه‌ها بر اساس آنچه در مجوزشان درج شده، اجازه عرضه قلیان را دارند. به هر حال پس از گذشت نزدیك به دو سال از دستور مجلس، به جای آنكه قوانین اجرا شوند و یا فرهنگسازی ویژه‌ای صورت گیرد، مسوولان پشت تریبون رفتند و این بار زنان را حذف كردند، گویی این تنها زنان هستند که از مصرف قلیان متضرر می شوند. آخرین بررسی ها نشان می دهد شیوع مصرف قلیان طی سالهای 82 تا 86 در بین پسران 13 تا 15 ساله ‌از 16 به 32 درصد و در بین دختران همین رده سنی از8/9 به 19 درصد افزایش پیدا کرده است. بنابر این گزارش،‌ مصرف قلیان طی سالهای یاد شده از 1/12 به 1/26 درصد رسیده است که افزایش مصرف سیگار را هم از 2 درصد به 3 درصد به همراه داشته است. بدین ترتیب اگر منظور کاهش مصرف دخانیات از جمله قلیان باشد، باید برخورد برابر و یکسانی نیز انجام شود.

نکته قابل توجه این است که متولی کنترل دخانیات وزارت بهداشت است، این در حالیست که با به میان آمدن پلیس، به نظر می رسد هدف دیگری در پس پرده دنبال می شود.

به هر حال ممنوعیت ورود زنان به چایخانه ها و قهوه خانه ها و به احتمال فراوان در آینده نه چندان دور، رستوان های سنتی، حکایت تلخی از تکرار تجربه های ناموفق و جنجال برانگیز گذشته است.

به ظاهر مسوولان تصمیم گیرنده به جای حل، به دنبال پاک کردن صورت مساله هستند،  متاسفانه این روش چندین دهه در حال عملیاتی شدن است، بدون آنکه به پیامدهای ناشی از آن توجه داشته باشند. به طور قطع زنان اصراری برای قلیان کشیدن در این اماكن ندارند اما محدودیتی كه برای آنان در راستای اجرا نشدن قوانین، ایجاد می‌شود آزار دهنده است و زمینه محدودیت های دیگری را فراهم می‌كند.

تکرار تجربه ای تلخ برای زنان

مصداق این موضوع را در منع ورود زنان به ورزشگاه ها برای تماشای مسابقات فوتبال  می توان یافت. مسوولان تاكید می كنند كه فضای ورزشگاه برای ورود زنان مناسب نیست و تماشاگران هنگام تماشای بازی الفاظ ركیك و ... به كار می‌برند، غافل از اینكه به جای محدودیت در ورود زنان به عنوان نیمی از افراد جامعه، باید الگوهای فرهنگی و اجتماعی نادرست را تصحیح كند. به هر حال به نظر می‌رسد مشكل جای دیگر است. حضور زنان و مردان كنار یكدیگر بخش اصلی نگرانی مسوولان و تصمیم گیرندگان را تشكیل می دهد. چرا كه  در ادامه اعمال این محدودیت ها سال گذشته نیز همزمان با پخش مسابقات جام جهانی 2010 فوتبال در پردیس‌های سینمایی تهران، در نیمه نمایش بازی‌ها، ورود زنان به این سالن‌ها برای تماشای فوتبال ممنوع شد. این موضوع باعث شد تا زنان علاقه مند به فوتبال را که سرانجام توانسته بودند مسابقات را در صفحه‌ای غیر از تلویزیون تماشا كنند،  از داشتن حقی برابر با مردان ناامیدتر شوند.