اطلاعات عمومی

1 – شرايط مربوط به طرفين عقد به چند دسته تقسيم مي شوند ؟

الف ) شرايط مثبت                ب ) شرايط منفي

2 – شرايط مثبت را نام ببريد ؟

شرايط است که وجود آن براي درستي و صحت نکاح لازم است و عبارتند از :

1 – اختلاف جنس

2 – شرايط سن

3 – شرط اجازه پدر

4 – شرظ سلامت عقل

3 – شرط اجازه پدر را توضيح دهيد ؟

ازدواج دختري که هنوز شوهر نکرده اگر چه به سن بلوغ  هم رسيده باشد مشروط به اجازه پدر يا جد پدري اوست گر چه ازدواج يک زن و مرد بايد با قصد و رضايت و توافق آن دو صورت گيرد اما تاکيد قانون بر اجازه پدر يا جد پدري به واسطه عشق و علاقه اي است که والدين به فرزندان خود دارند . آنها به دليل تجربه و شناخت خود از زندگي و نيز به واسطه همبستگي افراد خانواده و ارتباط خوني و احساسي که نسبت به يکديگر دارند ، در مورد ازدواج فرزندان خود و انتخاب همسر از سوي آنان ، احساس مسئوليت مي کنند . از اين رو اجازه پدر از طرفي براي حمايت از دختر است و از طرف ديگر براي تاييد شخصي که به عنوان داماد خانواده ، پس از ازدواج عضوي از خانواده خواهد شد . اختيار پدر از نظر قانون ، محدود به مصلحت فرزند است و از اين جهت تفاوتي بين دختر و پسر صغير وجود ندارد .

4 – سفيه کيست ؟ آيا ازدواج سفيه درست است ؟

از نظر قانوني ، افرادي را که قادر به اداره اموال خويش نيستند و به عبارت ديگر صلاح خويش را تشخيص نمي دهند و دست به معاملات غير عاقلانه مي زنند اصطلاحا « سفيه » مي گويند . حقوقدانان ازدواج سفيه را صحيح مي دانند و به قانون مدني استناد مي کنند  که در شرايط اهليت زوجين اشاره اي به لزوم رشد نکرده است و مي گويد عاقد بايد عاقل و بالغ و قاصد باشد . ليکن در توافق نسبت به مهر سفيه آزاد نيست و بايد با اجازه ولي يا قيم او باشد زيرا به طور مستقيم با اموال او ارتباط دارد و ميزان مهر نيز با رضاي زوجين معين مي شود نه حکم قانون .

5 – مشکلاتي را که بيمار رواني قبل و بعد از ازدواج ايجاد ميکند نام ببريد ؟

اول : اگر جنون و بيماري شخص مسلم باشد ازدواجش به علت نداشتن اراده صحيح درست نيست . حال اگر شخصي از وضعيت رواني شخص مجنون آگاهي داشته باشد و با وي ازدواج کند ، نمي تواند اعتراض کند .

دوم : ممکن است شخص ندانسته با کسي ازدواج کند که در زمان عقد ازدواج دچار جنون بوده است . در صورتي بيماري وي قابل معالجه نباشد . همسر شخص ديوانه مي تواند به دادگاه مراجعه و تقاضاي فسخ ازدواج کند .

سوم : اگر زن و مرد هنگام ازدواج عاقل باشند اما پس از ازدواج يکي از آنان دچار جنون شده در اينصورت بين حالتي که شوهر ديوانه شود و حالتي که زن ديوانه شود تفاوت وجود دارد . اگر شوهر پس از ازدواج ديوانه شود زن مي تواند به دادگاه مراجعه و درخواست « فسخ » ازدواج نمايد . دادگاه پس از بررسي در صورتي که جنون شوهر را مسلم و محرز تشخيص دهد ، راي فسخ ازدواج مي دهد . اما اگر زن دچار جنون شود چون اختيار طلاق با مرد است نيازي به فسخ ندارد و مرد مي تواند در دادگاه يکي از دلايل درخواست طلاق را جنون زن عنوان کند .

6 – شرايط منفي يا موانع عقد ازدواج را تعريف کنيد و آنها را نام ببريد ؟

موانع ازدواج را شرايط منفي ازدواج نيز مي نامند . شرايط منفي شرايط اجتماعي يا طبيعي موجود بين يک زن و مرد است که وجود آن شرايط مانع از ازدواج آن دو نفر است . اين موانع عبارتند از : خويشاوندي يا قرابت در حدود معين ، ممنوعيت ازدواج با زن شوهر دار يا زني که در عده شوهر قبلي است . عده زن ، ازدواج با زن سه طلاقه و نه طلاقه ، احرام ، کفر ، لعان ، ازدواج زن ايراني با تبعه خارجي و ...

7 – خوشاوندي چند گونه است ؟

خويشاوندي بر سه گونه است :

الف ) خويشاوندي نسبي

ب ) خويشاوندي سببي

ج ) خويشاوندي رضاعي

8 – دلايل ممنوعيت ازدواج با خويشان را توضيح دهيد ؟

دليل اول : عامل زيستي است که مربوط به ساختمان جسمي و روحي انسان است . امروزه اين عقيده وجود دارد که ازدواج کسانيکه از يک خون هستند منجر به ضعف نژاد مي شود .

دليل دوم : از نظر روحي ، علاقه و تمايل جنسي خويشان نزديک که دائما با هم زندگي مي کنند به قدري ضعيف است که ممکن است پس از مدتي به کلي از بين برود و اين امر با بقاي خانواده منافات دارد .

دليل سوم : به عقيده بشر دوستان و مصلحين براي اينکه دوستي و محبت بين مردم حکمفرما شود خانواده ها و اقوام مختلف بايد بيشتر با هم بياميزند و يکي از وسايل برقراري ارتباط و دوستي و محبت خويشاوندي و ديگري ازدواج است .

9 – خويشاوندي نسبي را تعريف کنيد ؟

خويشاوندي نسبي عبارت است از خويشاوندي که از تولد يکي از ديگري حاصل شود و يا دو نفر که از يک منشا بوجود آمده باشند .

10 – خويشاوندي سببي را تعريف کنيد ؟

خويشاوندي ، ممکن است ناشي از ازدواج باشد ، اين خويشاوندي را سببي مي گويند . کساني را که ازدواج با آنها به اين دليل ممنوع است محرمات سببي مي گويند .

11 – خويشاوندي رضايي را تعريف کنيد ؟

رضاع به معني شير خوردن است . خويشاوندي رضاعي يعني خويشاوندي که بين طفل شير خوار و زني که او را شير داده است و بين هر يک از آنها با خويشان ديگر پيدا مي شود .

12 – آثار خويشاوندي را نام ببريد ؟

الف ) خويشاوندان نسبي از هم ارث مي برند و توارث به ترتيب طبقات در درجه ها روشن مي شود .

ب ) خويشاوندان نسبي که در خط مستقيم قرار دارند مکلف به انفاق يکديگر هستند .

ج ) محل اقامتگاه پدر ، اقامتگاه اطفال است و نام خانوادگي پدر و تابعيت پدر نيز به فرزندان تحميل ميشود .

د ) بعضي از خويشاوندان نسبي نمي توانند با هم ازدواج کنند . يعني ازدواج با پدر و مادر و خواهر و برادر و عمه و عمو و خاله و دايي ممنوع است .

13 – موانع ازدواج را نام ببريد ؟

1 – ممنوعيت ازدواج با زن شوهر دار يا زني که در عده شوهر قبلي است .

2 – عده رن

3 – ازدواج با زن سه طلاقه و نه طلاقه

4 – لعان

5 – محروميت ازدواج در حال احرام در حج

6 – ممنوعيت ازدواج زن مسلمان با مرد غير مسلمان ( کفر )

7 – ممنوعيت ازدواج زن ايراني يا تبعه خارجي .

14 – دليل ممنوعيت ازدواج با زني که در عده شوهر قبلي است را شرح دهيد ؟

طبق قانون مدني ، يکي از شرايط درستي ازدواج ، شوهر نداشتن زن است . بنابراين اگر مردي زني را که همسر مرد ديگري است به عقد ازدواج خود در آورد ، اين نکاح باطل است و در اين مورد فرقي بين نکاح دائم يا منقطع نيست . اين حکم در مورد زني که در عده شوهر قبلي است نيز جاري است . در اين موارد علاوه بر اينکه زن و مرد از ازدواج با يکديگر محروم مي شوند قانون مجازاتهاي شديدي نيز براي آنها مقرر داشته است .

15 – عده را تعريف کنيد ؟

عده ، عبارت است از مدتي که تا انقضاي آن ، زني که عقد ازدواج او منحل شده است ، نمي تواند شوهر ديگري اختيار کند .

16 – دلايلي را که زنان بايد عده نگه دارند بيان کنيد ؟

به دو دليل ، زنان عده نگه مي دارند :

 1 – براي جلوگيري از اختلاط نسل

2 – بواسطه احترام به شخص متوفي

17 – عده بر چند قسم است نام ببريد ؟

الف ) عده وفات

ب ) عده طلاق و توابع آن

طبق قانون عده وفات چهار ماده و ده روز است مگر اينکه زن حامله باشد که در اينصورت عده وفات تا موقع وضع حمل است .

18 – محرم کيست ؟

محرم ، شخصي است که مطابق شرع ، تشريفات معيني را براي زيارت خانه خدا انجام ميدهد .

19 – زن ايراني تحت چه شرايطي مي تواند با تبعه خارجي ازدواج کند ؟

اگر زن ايراني قصد ازدواج با يک تبعه خارجي را داشته باشد ، بايد از دولت اجازه بگيريد . حتي اگر هيچ منع قانوني مثل ( کفر ، احرام ، قرابت و ... ) هم براي ازدواج وجود نداشته باشد . علت اين ممنوعيت اين است که زن ايراني پس از ازدواج با مرد خارجي ، مليت ايراني خود را از دست ميدهد و به تابعيت دولت متبوع شوهر در مي آيد .

20 – مهمترين شرايط عقد ازدواج را نام ببريد ؟

1 – قصد يا اراده                   2 – رضايت طرفين

21 – عقد ازدواج با چه الفاظي واقع مي شود ؟

هر چند عقد ازدواج از عقود تشريفاتي است ليکن به کار بردن الفاظ معيني براي عقد ازدواج ضرورتي ندارد در قانون مدني نيز به کار بردن لفظ خاصي شرط نشده بلکه تاکيد بر اين است که طرفين بايد قصد ازدواج داشته باشند و به طريقي که در آن ترديد نباشد اين قصد را اظهار نمايند . در عمل به کار بردن الفاظ عربي رعايت شده و صيغه عقد معمولا به زبان عربي جاري شود .

22 – اگر شرايط مثبت ازدواج موجود باشد و مانعي هم در کار نباشد ازدواج بين دو نفر ممکن مي شود؟

 از قديم در ايران رسم بوده که توافق زن و مرد براي ازدواج به صورت نوشته اي منعکس مي شد که به آن قباله ازدواج مي گويند .

23 – براي ثبت ازدواج چه مدارکي لازم است ؟ نام ببريد ؟

1 – شناسنامه

2 – اجازه اولياي زن در موردي که اين اجازه لازم است .

3 – سندي که دليل بر فوت شوهر باشد در مورد زني که همسرش فوت شده و قصد ازدواج مجدد دارد و طلاق نامه ، در مورد زن مطلقه .

4 – اجازه دولت در مورد ازدواج زن ايراني با تبعه خارجي

5 – وکالت نامه ، در صورتي که عقد به وسيله وکيل انجام ميگيرد .

6 – گواهي پزشک مبني بر نداشتن بيماريهاي مسري .

24 – شرايط ضمن عقد را توضيح دهيد ؟

طرفين عقد ازدواج مي توانند در ضمن عقد هر شرطي که مخالف متقاضي عقد مزبور نباشد ، قرار دهند مثل اينکه شرط شود هرگاه شوهر ، زن ديگر بگيرد يا در مدت معيني غايب شود يا ترک انفاق نمايد يا بر عليه حيات زن سوء ظن يا سوء رفتاري نمايد که زندگي آنها با يکديگر غير قابل تحمل باشد زن وکيل و وکيل در توکيل باشد که پس از اثبات تحقق شرط در محکمه و صدور حکم نهايي خود را مطلقه سازد .

25- چهار شرط از شرايط 12 گانه طلاق را نام ببريد ؟

1 – سوء رفتار يا سوء معاشرت زوج به حدي که ادامه زندگي را براي زوجه غير قابل تحمل نمايد .

2 – ابتلا زوج به امراض صعب العلاج ، به نحوي که دوام زناشويي براي زوجه مخاطره آميز باشد .

3 – جنون زوج در مواردي که فسخ نکاح شرعا ممکن نباشد .

4 – عدم رعايت دستور دادگاه در مورد منع اشتغال زوج به شغلي که طبق نظر دادگاه صالح منافي با مصالح خانوادگي حيثيت زوجه باشد . در مورد اين شرط در صورتي که مردي شغل نامناسبي دارد و حاضر نيست براي حفظ شرافت خانوادگي از آن صرفنظر کند ، زن بايد از همسرش شکايت کند که شغل نامناسبي دارد و از راه شرافتمندانه امرار معاش نمي کند .