سرطان پستان(Breast Cancer) شایع ترین سرطان در زنان است و بعد از سرطان
ریه، شایع ترین علت مرگ ناشی از سرطان در زنان می باشد. خطر ایجاد سرطان
پستان در طول عمر زنان 5/12 درصد(یعنی یک مورد از هشت مورد) و خطر مرگ ناشی
از سرطان پستان 6/3 درصد(یعنی یک مورد از بیست و هشت مورد) می باشد.
امروزه میزان مرگ و میر(مورتالیته) ناشی از سرطان پستان در کشورهای صنعتی
در حال کاهش است و این شاید ناشی از افزایش موارد اسکرینینگ ماموگرافیک و
کشف این سرطان در مراحل اولیه و زودرس باشد.
- خطر تشخیص سرطان پستان در یک زن بر اساس سن عبارتست از:
• تا سن 30 سالگی- 1 در 2000
• تا سن 40 سالگی- 1 در 233
• تا سن 50 سالگی- 1 در 53
• تا سن 60 سالگی- 1 در 22
• تا سن 70 سالگی- 1 در 13
• تا سن 80 سالگی- 1 در 9
• در تمام عمر- 1 در 8
- شایع ترین محل سرطان پستان، ربع فوقانی- خارجی پستان است و سپس نوبت به بخش های دیگر می رسد(دنفورث):
1. ربع فوقانی- خارجی: 5/38 درصد
2. ناحیه مرکزی: 29 درصد
3. ربع فوقانی- داخلی: 2/14 درصد
4. ربع تحتانی- خارجی: 8/8 درصد
5. ربع تحتانی- داخلی: 5 درصد
- عوامل خطر:
• سن: سن مهمترین عامل خطر سرطان پستان است.
• سابقه فامیلی: سرطان های ارثی پستان 5 تا 10 درصد موارد سرطان های پستان را شامل می شوند.
• سابقه شخصی: سابقه بیوپسی قبلی پستان مهم است. سابقه شخصی سرطان پستان،
خطر ایجاد سرطان پستان را افزایش می دهد. بیمارانی که برای سرطان پستان
درمان شده اند در خطر سرطان پستان مقابل به میزان 5/0 تا 1 درصد در سال می
باشند. به علاوه بیمارانی که با حفظ پستان(لومپکتومی و رادیاسیون تراپی)
درمان شده اند در خطر عود در همان طرف هستند. در این زنان، این خطر در 10
سال بعد از درمان 10 درصد یا بیشتر است.
• سابقه تولید مثل: منارک(Menarche) زودرس، یائسگی دیررس و نولیپاریته برای
سرطان پستان، فاکتور خطر به حساب می آیند. سن اولین حاملگی هم عامل خطر
نسبی(RR) برای سرطان پستان است. سن پایین در اولین حاملگی غالبا با خطر
پایین تری برای سرطان پستان همراه است. حاملگی تا سن 30 سالگی، این خطر را
تا 30 درصد کاهش می دهد و اگر تا سن 20 سالگی، حاملگی ترم رخ دهد، این خطر
تا 50 درصد کاهش می یابد. شیردهی، خطر سرطان پستان را کاهش می دهد و
بیشترین تاثیر زمانی است که مجموعا بیش از 24 ماه مادر به شیرخوار، شیر
دهد. یائسگی دیررس باعث افزایش خطر سرطان پستان است ولی اووفورکتومی دوطرفه
قبل از منوپوز طبیعی، این خطر را کاهش می دهد.
• هورمون اگزوژن: نقش استروژن اگزوژن در تحریک سرطان پستان هنوز هم مورد
اختلاف نظر است. در مورد مصرف و و رابطه آنها با سرطان پستان، نتایج
مطالعات، متناقض هستند.
• پرتودرمانی قبلی: تماس با اشعه بونیزان، با خطر بروز سرطان پستان همراه است که 7 تا 10 سال بعد از تکمیل رادیوتراپی مشخص می شود.
• نژاد: سرطان پستان در زنان یهود نسبت به زنان غیریهود و در زنان سیاه
پوست نسبت به زنان سفیدپوست شایع تر است. زنان آسیایی کمتر در معرض سرطان
پستان هستند.
• الکل: مصرف الکل به صورت وابسته به دوز، خطر سرطان پستان را افزایش می دهد.
- راه های درمانی:
1. جراحی
2. هورمون تراپی
3. شیمی درمانی
4. رادیوتراپی
5. بازسازی پستان
*** در صورت مشاهده هرگونه توده سفت تا سخت، منفرد و غیرحساس به لمس با
کناره های نامشخص؛ بزرگی، قرمزی، ادم و درد پستان؛ بزرگ شدن غده های لنفاوی
زیر بغل و ادم بازو سریعا به پزشک مراجعه شود.