اطلاعات عمومی

بيمارى هاي مقاربتي بيماري هايي هستند كه به وسيله ويروس‏، باكتري و يا انگل ايجاد مي گردند و از طريق تماس جنسي به بدن منتقل مى شوند.

برخي از اين بيماري ها عوارضي همچون ترشحات تناسلي، درد هنگام ادرار و تورم در ناحيه تناسلي را دارند، اما بسياري از آنها مانند كلاميديا ( بيماري عفوني كلاميديا، ناشي از نوعي باكتري است و موجب عفونت هاي حاد در اندام تناسلي مي شود) در آغاز بدون علامت هستند و عوارض شان ماه ها پس از ابتلا بروز مي كند.

سوزاك يا گنوره يكي از اين بيماري هاست كه دكتر محمدرضا رزاقي، متخصص كليه و مجاري ادراري و عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي، درباره آن توضيح مي دهند:

آقاي دكتر! بيماري سوزاك معمولا چه سن و جنسي را درگير مي كند؟

سوزاك عبارت است از يك بيماري عفوني در دستگاه تناسلي كه از راه آميزش منتقل مي شود. در كل بيماري هاي مقاربتي يا بيماري هايي كه در اثر تماس جنسي ايجاد مي شوند، بيشتر جوان ها را درگير كرده و سن شيوع اين بيماري ها معمولا بين 18 تا 28 سال است و هر دو جنس زن و مرد را درگير مي كند.

سردسته همه اين بيماري ها از گذشته، چه در دنيا و چه در كشور ما، بيماري سوزاك يا گنوره است كه توسط يك عامل بيماري زا به نام "نايسريا گنوره آ" ، در اثر تماس جنسي از فرد آلوده به فرد سالم منتقل مي شود، بنابراين وقتي ما با يك فرد مبتلا به سوزاك مواجه مي شويم، اولين سوالمان اين است كه آيا تماس مشكوكي داشته است يا نه؟

دوره تظاهر اين بيماري نيز كوتاه مدت است و معمولا 3 تا 14 روز پس از تماس مشكوك طول مي كشد تا بيماري خودش را نشان دهد.

خطر انتقال بيماري تا چه ميزاني است؟

خطر انتقال بيماري بعد از يك بار مقاربت براي آقايان 10 درصد و براي خانم ها 40 درصد است، يعني اگر يك مرد سالم با همسرش كه آلوده به اين بيماري است مقاربت داشته باشد، احتمال آلودگي اش 10 درصد است، ولي اگر يك خانم سالم با همسرش كه مبتلا به اين بيماري است مقاربت داشته باشد، 40 درصد احتمال آلودگي دارد.

ميزان شيوع سوزاك در دنيا و در كشور ما چگونه است؟

در دنيا ميزان شيوع بيماري در قسمت هايي از آسيا، هاوايي و كاليفرنيا بيشتر است. در كشور ما بعد از انقلاب، اين بيماري تقريبا ريشه كن شده بود و وجود نداشت، اما اكنون نسبتا زياد شاهد اين بيماري هستيم و متاسفانه تعداد مراجعان با علايم اين بيماري، در حال افزايش است.

علايم بيماري چيست؟

علايمي كه در آقايان ديده مي شود، بيشتر به صورت خارش، سوزش مجراي ادراري، تكرر ادرار و گاهي دفع خون در ادرار به علت التهاب در مجرا است و چنانچه بيماري درمان نشود، ممكن است ميكروب خودش را به قسمت هاي ديگر مانند مجراي انزال و لوله هاي حامل اسپرم و كيسه هاي مني ساز و يا حتي به پروستات برساند و در آن جايگزين شده و التهاب پروستات و علايمي همچون سوزش و تكرر ادرار، حس تخليه نكردن ادرار و ترشحات غليظ ايجاد كند كه نشانه اين ها، ترشحي به صورت خود به خود و بدون اينكه همراه با ادرار كردن باشد، است و افراد آلوده از اينكه لباس زيرشان هميشه از اين ترشحات آلوده است شكايت دارند. آلودگي با اين ميكروب همچنين ممكن است سبب ايجاد خارش و تحريك مقعد شود.

اما علايم سوزاك در خانم ها به صورت ناراحتي واژينال و ناراحتي لگني است كه ممكن است كمي درد داشته باشد، ولي بيشتر به صورت يك حالت ناخوشايند و ناراحتي است و ممكن است گاهي سوزش ادرار و يا سختي در ادرار كردن هم داشته باشند.

تمامي اين علايم مي توانند به يك عفونت لگني به خصوص در خانم ها منجر شوند كه سبب چسبندگي لوله ها و در نهايت ناباروري گردند. در آقايان هم عفونت در قسمن لوله هاي حامل اسپرم مي تواند ايجاد چسبندگي و در نهايت ناباروري كند.

بيماري سوزاك به جز دستگاه تناسلي چه جاهاي ديگري از بدن را درگير مي كند؟ 

بيماري سوزاك معمولا با التهاب مفاصل، التهاب ملتحمه چشم و التهاب مجاري ادراري همراه است.

تشخيص و درمان بيماري چگونه انجام مي شود؟

اگر شك داشته باشيم كه فردي به سوزاك مبتلا شده است، بايد ترشحات ناحيه تناسلي او را در محيط آزمايشگاه كشت دهيم و چنانچه نتيجه آزمايش مثبت شد، بايد درمان را سريعا شروع كنيم، زيرا اگر درمان دير شروع شو،د عوارض جبران ناپذيري چه براي خانم ها و چه براي آقايان در پي دارد.

براي درمان معمولا پزشك از انواع آنتي بيوتيك ها استفاده مي كند، ولي آنچه مهم است اين است كه بعد از پايان دوره درماني، ترشحات بيمار بايد يك بار ديگر كشت آزمايشگاهي شود تا مطمئن شويم كه درمان به خوبي انجام شده است. ضمنا تا زماني كه فرد بهبود نيافته است، بايد از تماس جنسي خودداري كند تا بيماري را منتقل نكند.

آيا هر دو نفر بايد درمان شوند؟

بله، براي درمان فرد آلوده، بايد همسرش هم مراجعه كند تا هر دو با هم درمان شوند، اما گاهي ممكن است فرد در يك مسافرت خارج از كشور آلوده شده باشد كه در اين موارد، درمان را فقط براي فرد مراجعه كننده شروع مي كنيم.

راه پيشگيري از سوزاك چيست؟

داشتن روابط جنسي سالم و مشروع، پرهيز از بي بندوباري هاي جنسي و روابط خارج از چارچوب خانواده و استفاده از كاندوم.

ضمنا اين بيماران بايد از نظر ساير بيماري هاي آميزشي مورد آزمايش قرار بگيرند.

به هنگام درمان ، بايد از ملحفه و روانداز مجزا استفاده شود.

بيماران بايد دستان خود را به خصوص پس از اجابت مزاج بشويند و از دست زدن به چشمان شان خودداري كنند.