اطلاعات عمومی

بیمار)

خانمی 25ساله هستم. از پنج سال پیش دچار یبوست شده‌ام که به مرور به شدت آن اضافه شده است. با وجود مراجعات مکرر به پزشک، فقط تا زمانی که دارو مصرف می‌کنم مشکلی ندارم و با قطع دارو مجدداً دچار یبوست می‌شوم. لطفاً مرا راهنمایی کنید و بفرمایید آیا لازم است تا آخر عمرم دارو مصرف کنم. آیا مصرف دارو ضرری ندارد؟

(آقای دکتر علی اکبر حاج آقا محمدی، فوق تخصص گوارش و کبد پاسخگوی سئوالات زیر می باشند.)

سئوال) آقای دکتر، لطفاً بفرمایید منظور از یبوست چیست و چه وقت می‌گوییم کسی مبتلا به یبوست شده است؟

پاسخ)

کسی که دفع سخت و طولانی داشته باشد یا احساس دفع ناکافی کند یا کم‌تر از سه بار در هفته دفع داشته باشد، می‌گوییم یبوست دارد. به عبارتی برای آن که بگوییم شخصی مبتلا به یبوست شده است، باید 2 یا بیش‌تر از نشانه‌های زیر را حداقل به مدت 3 ماه داشته باشد:

الف) زور زدن بیش از حد در حین اجابت مزاج

ب) مدفوع سفت و خشک

ج) احساس تخلیه ناکامل بعد از اجابت مزاج

د) دو بار یا کمتر عمل دفع در هفته

* چه عواملی موجب یبوست می‌شوند و چه عواملی آن را تشدید می‌کنند؟

یک سری بیماری‌ها موجب یبوست می‌شوند، مانند کم‌کاری تیروئید و کم‌کاری سایر هورمون‌ها، بیماری دیابت  ، تومورها و سرطان‌های روده. عوامل شایعی که یبوست را تشدید می‌کند عبارتند از: نوع رژیم غذایی، نداشتن رژیم غذایی حاوی سبزی‌جات و میو‌ه‌ها، کم مصرف کردن مایعات و نداشتن فعالیت فیزیکی مناسب.

مصرف برخی از داروها مثل داروهای ضد فشارخون بالا و برخی داروهای پایین آورنده‌ی چربی خون هم در ایجاد یبوست موثرند.

شرایط فیزیولوژیکی مثل حاملگی و افزایش سن، تعدادی از بیماری‌ها که با کاهش حرکت همراه است مانند قطع نخاعی یا بیماری‌های عضلانی مثل دیستروفی عضلانی نیز از علل یبوست‌اند.

برخی بیماری‌های روده‌ بزرگ که به جهت اختلال در حرکات روده‌ بزرگ می‌باشد مثل بیماری روده ی تحریک‌پذیر، بیماری‌های مرتبط به عضلات کف لگن و بالاخره افسردگی از علل دیگر ایجاد یبوست هستند.

* روش درمان یبوست چیست و آیا تمام بیماران نیازمند مصرف دارو هستند؟

روش درمان براساس علت آن تعیین می‌شود. در ابتدا باید رژیم غذایی این افراد اصلاح شود. در صورتی که جواب مناسب گرفته نشد، از داروها و به ترتیب از داروهای بی ‌ضرر، کم ‌ضرر و داروهای محرک شروع می‌کنیم تا به نتیجه مطلوب برسیم. البته تمام بیماران نیازمند مصرف دارو نیستند.

تغییر در رژیم غذایی شامل توصیه به مصرف مواد غذایی پر فیبر مانند سبزی‌جات  و افزایش مصرف میوه‌جات  است. افزایش تحرک و فعالیت بیمار نیز توصیه می‌شود. در صورت امکان قطع داروهایی که منجر به یبوست می‌شود یا جای گزینی آن‌ها با داروهایی که سبب یبوست نمی‌شوند، از راه‌های درمان است.

درمان کم‌کاری تیروئید و سایر بیماری‌ها باید انجام شود.

* عدم درمان یبوست چه پیامدهایی دارد؟ آیا تمام بیماران مبتلا به یبوست باید به پزشک مراجعه کنند؟

عدم درمان اولاً باعث مشغله فکری در بیمار می‌شود و بیمار دایماً فکر می‌کند که روده‌اش سالم نیست. دوماً باعث عوارضی مانند خونریزی ناشی از بواسیر و چکیدن خون از مقعد می‌شود که در طولانی مدت برای دستگاه گوارشی و روده‌ی بزرگ مضر است. حتی ممکن است باعث ایجاد سرطان روده نیز بشود. بنابراین با توجه به پیامدهای وخیم این بیماری، تمام بیماران باید بلافاصله بعد از بروز علامت‌های آن به پزشک مراجعه نمایند.

* مصرف خودسرانه‌ی داروهای شیمیایی جهت درمان یبوست چه عوارضی به دنبال دارد؟

با توجه به اینکه داروهای شیمیایی اثر سریع و فوری دارند، در درازمدت به روده‌ی بزرگ آسیب می‌رسانند. علاوه بر این که ممکن است دستگاه گوارش به این داروها عادت کند و دیگر جوابی به آنها ندهد. بنابراین به هیچ وجه این بیماران نباید خودسرانه دارو مصرف کنند.

دکتر علی اکبر حاج آقا محمدی- فوق تخصص گوارش و کبد

يبوست و رهايی از آن

در این مقاله با تعریف، علائم و علل یبوست آشنا می‌شوید؛ همچنین بررسیهای لازم در صورت ابتلا و درمان و رهایی از آن نیز بیان شده است.

جریان تشكیل مدفوعدر جریان هضم غذا مواد مفید و قابل استفاده در روده كوچك جذب می‏شود و بخش ناچیزی بصورت غیرقابل جذب وارد روده بزرگ می‏شود. این بخش غیرقابل جذب عمدتاً مواد فیبری (پلی ساكاریدهای موجود در غشاء سلول‏های گیاهی) و منشأ آنها دانه غلات و حبوبات است. در روده بزرگ عمدتاً آب و املاح جذب می‏شود و آنچه نهایتاً دفع می‏شود در یك فرد سالم معادل 400-200 گرم مدفوع در 24 ساعت است. حدود 75 درصد وزن مدفوع آب است و 25 درصد دیگر مواد جامد است محتویات مواد جامد مدفوع عمدتاً از لاشه میكروب‏ها و مواد فیبری تشكیل شده است. بنابراین وزن و قوام مدفوع در هر فرد بستگی به میزان آب موجود در آن و حجم مواد فیبری دارد. درصد مواد فیبری در مدفوع بستگی كامل به میزان مصرف این مواد در رژیم غذایی دارد و حجم آب مدفوع بستگی به حركات دودی روده بزرگ (طول مدت ماندگاری مواد دفعی در روده بزرگ و فعالیت روده بزرگ در جذب آب مدفوع) دارد. در افرادی كه مقدار زیادی فیبر مصرف می‏كنند (نان گندم و جو سبوس دار، حبوبات و...) و حركات دودی روده بزرگ  طبیعی نیز دارند، حجم مدفوع در 24 ساعت ممكن است به 400 گرم برسد. تعریف یبوستنزدیك به نیمی از افراد كه با شكایت یبوست به پزشك مراجعه می‏كنند طبق تعریف یبوست ندارند اغلب این افراد از میزان و یا نحوه دفع مدفوع شكایت دارند. تعداد دفعات اجابت مزاج در افراد مختلف جامعه متفاوت است و از 3 بار در روز تا 3 بار در هفته محدوده طبیعی تلقی می‏شود. به همین دلیل بوجود آمدن تغییر در تعداد دفعات اجابت مزاج در هر فرد نسبت به وضعیت معمولی او (كاهش تعداد دفعات اجابت مزاج) باید یبوست تلقی شود. حجم مدفوع نیز بستگی كامل به نوع رژیم غذایی فرد دارد و كاهش قابل توجه مواد فیبری در غذا می‏تواند منجر به مدفوع كم حجم و خشك شود كه با تغییر رژیم اصلاح می‏شود. علائمعلائم زیر ممكن است همراه با یبوست وجود داشته باشد: * احساس پری در مقعد * احساس نفخ و گاز * احساس نیاز به دفع فوری مدفوع اما عدم توانایی در دفع كامل * درد شكم و گرفتگی عضلات شكم * تهوع علل یبوستیكی از علل مهم یبوست مصرف غذایی كم فیبر و كم آب است. در مسافرت كه معمولاً رژیم غذایی شما عوض می‏شود، می‏تواند یبوست ایجاد گردد. خانم‏های حامله اغلب یبوست پیدا می‏كنند. علل دیگر یبوست عبارتند از كم تحركی، استفاده نادرست از مسهل‏ها، مصرف داروهای خاص (از قبیل داروهای ضد درد، مدرها، و آنتی هیستامین‏ها) یا عدم اختصاص وقت كافی برای عمل دفع مدفوع می‏باشد. بیماری‏هایی از قبیل مرض قند و كم كاری تیروئید نیز ممكن است باعث یبوست شوند. بررسی‏های لازمبیشتر اوقات علت یبوست یك مسئله جدی نیست اما در موارد نادر، یبوست مزمن ممكن است علامت انسداد یا ناهجاری در روده بزرگ باشد. پزشك شما می‏تواند برای بررسی علت یبوست شما را تحت آزمایش قرار دهد تا علت زمینه‏ای را پیدا كند.سابقه پزشكی شما پزشك شما ممكن است مطالبی از این قبیل بپرسد:* اخیراً چه داروهایی مصرف نموده اید؟ (مسكن، ضد افسردگی) * چه مدت است كه این علائم را دارید؟ * چه نوع غذاهایی میل می‏كنید؟ * فعالیت معمول شما چقد است؟ * آیا مشكلات پزشكی دیگری دارید؟ * آیا شما معمولاً از مسهل یا تنقیه استفاده می‏كنید؟ * آیا همزمان با دفع مدفوع درد و یا خونریزی دارید؟ آزمایشها برای كنار گذاشتن علل جدی یبوست معایناتی انجام می‏شود. معمولاً نمونه مدفوع و خون جهت آزمایش گرفته می‏شود. انجام سیگموئیدسكوپی ممكن است لازم باشد. طی این آزمون، پزشك درون روده بزرگتان را به وسیله یك دستگاه بخصوص مشاهده می‏كند. ممكن است یك عكسبرداری ویژه با اشعه ایكس كه تنقیه با باریم نامیده می‏شود، نیز انجام شود. برای این آزمون روده بزرگ توسط محلول باریم‏دار پر می‏شود، سپس عكس‏هایی با اشعه ایكس از كل روده بزرگتان گرفته می‏شود. درمان یبوستبعد از بررسی شما یك طرح درمانی مناسب توسط پزشكتان توصیه می‏شود. این درمان می‏تواند خوردن فیبر بیشتر، انجام ورزش بیشتر و پرهیز از مصرف زیاد از حد مسهل‏ها و یا قطع داروهای غیرضروری باشد. فیبر بیشتری بخورید یكی از بهترین راه‏های درمان شما مصرف غذاهای با فیبر زیاد است. بهترین منبع فیبر، غلات (جو، گندم) و سپس حبوبات است. سبزیجات نیز دارای فیبر قابل توجهی هستند. مواد فیبردار حجم مدفوع را زیاد و دفع آن را از روده بزرگ تسریع می‏نماید. نوشیدن مایعات كافی هم توصیه می‏شود. مرتب ورزش كنید ورزش منظم به بهبود كار روده بزرگ و رفع یبوست كمك می‏كند درباره شروع برنامه ورزشی از پزشكتان سوال كنید. از مصرف مزمن و طولانی مدت مسهل پرهیز كنید مسهل ها روده بزرگ را تحریك می‏كنند تا سریع‏تركار كند. مصرف مداوم مسهل‏ها می‏تواند سبب كش آمدن وضعیت روده بزرگ گردند. و نهایتاً ممكن است روده بزرگ بدون آنها اصلاً كار نكند. پزشكتان می‏تواند به شما در قطع وابستگی به مسهل‏ها كمك نماید. در هر صورت، هرگز قبل از مشورت با پزشك آنها را مصرف نكنید. مواد پرفیبرمصرف مواد غذایی زیر حاوی فیبر هستند و در پیشگیری و درمان یبوست می‏توانند مؤثر باشند. * غلات پرفیبر * حبوبات (نخود، لوبیا، عدس، لپه، باقلا)، و سبوس گندم و جو * سبزیجات (مانند گل كلم، هویج و نخودسبز) * میوه‏های تازه بخصوص سیب، گلابی و میوه‏های خشك مانند كشمش و برگه زردآلو * گردو، فندق، بادام و غلات (بخصوص حبوباتی از قبیل عدس و لوبیا قرمز) * استفاده روزانه از سالاد و كاهو همراه با یك قاشق غذاخوری سبوس گندم بعلاوه روغن زیتون و آب لیمو كمك كننده است. * توصیه می‏شود مصرف برنج را محدود نمایید و بجای آن نان جو و یا سنكگ استفاده نمایید. بررسی و معالجه یبوست شدید و مقاوم اكثر قریب به اتفاق افرادی كه یبوست دارند، با درمانهای معمولی خوب می‏شوند. وقتی یبوست شدید باشد و بیمار با درمان‏های معمول بهبودی پیدا نكند لازم است بررسی دقیقتری از جمله اندازه‏گیری مدت زمان عبور مواد از روده بزرگ را با عكسبرداری مخصوص انجام گردد. در این بررسی معمولاً بیمار تعداد 60 عدد از قرصهای كوچكی را می‏خورد و پس از چند روز با عكسبرداری ساده شكم طول مدت عبور مواد از روده بزرگ تعیین می‏گردد. براساس نتیجه این كار در مورد درمان طبی و یا جراحی روده بزرگ تصمیم‏گیری می‏شود.   گردآوری: گروه سلامت سیمرغ

مداوای طبیعی یبوست

طبیعی ترین روش برای رفع یبوست و روان کردن مدفوع افزایش میزان مصرف فیبر(قابل محلول یا غیر قابل محلول) و آب می باشد. در هر حال مقدارو محتوای مدفوع افراد در زمانهای مختلف متفاوت است و به طور بارزی تحت تاثیر فاکتورهای رژیمی می باشد.

شاید یکی از دلایل یبوست نیز مشکلات کولونی(روده ای) -توانایی کولون در حرکت دادن محتویات داخل شکم- باشد یا دارویی که به طور مرتب مصرف می کنید. بنابراین بهتر است برای اطمینان یافتن از علت اصلی این مشکل به پزشک معالج خود یا متخصص گوارش مراجعه کنید.
برای یاری بیشتر شما در حل این مشکل بهتر است ابتدا بعضی از دلایل اصلی این مشکل را ذکر نماییم. البته به خاطر داشته باشید که افراد متفاوت هستند و دلایل زیر ممکن است جامع نباشد یا شامل حال تمام افراد نباشد.

1- افزایش میزان مصرف شیر یا فراورده های شیر
2- مصرف زیاد پروتئین، مصرف کم غذاهای فیبردار(بیشتر افراد باید به میزان 25-35 گرم فیبر در هر روز مصرف کنند)
3- عدم تحرک
4- مصرف ناکافی آب یا نوشیدنی های بدون کافئین
5- حاملگی
6- مصرف بیش از اندازه ملین ها
7- افزایش سن(بیشتر جمعیت کهنسال )
8-  حرکت کند روده
9- وضعیت بالینی خاص مثل دیابت ، سندرم روده حساس، کم کاری تیروئید و...
10- مشکلات روده و رکتوم مثل(وجود پولیپ، بیرون زدگی رکتوم، بواسیرو ....)

اولین کار به موازات افزایش سن و در نظر گرفتن تاریخچه خانوادگی و ژنتیکی این است که در سن 50 سالگی یا بالاتر بعضی از آزمایشات روده به منظور اطمینان از عدم رشد ناهنجار زایده در روده انجام شود. اگر سابقه زخم معده یا سرطان روده در خانواده شما وجود دارد بدلیل افزایش شانس ابتلا به این اختلالات ، بهتر است آزمایشات را انجام دهید. حتی اگر جوانتر هستید و هر تغییری در وضعیت شکم یا تغییر شکل مدفوع (کاهش حجم ، باریک شدن و یا افزایش ضخامت مدفوع ) ملاحظه نمودید که بیش از دو هفته به طول انجامید بهتر است به پزشک خود اطلاع دهید.
شما می توانید با پاسخ به پرسش های زیر پزشک را در زمینه تشخیص علت اصلی یاری کنید:
• مدت زمان ابتلا به یبوست
• هر نوع تغییر در رژیم غذایی
• مشاهده خون در مدفوع
• مشاهده تغییر در عادت تخلیه یا تغییر در رنگ مدفوع
•  داشتن مشکلات بالینی  سکته مغزی، کم کاری تیروئید، کاهش وزن غیر متعارف و .....
• میزان فعالیت روزانه
• دارویی که معمولا مصرف می کنید. بعضی از داروها باعث ایجاد یبوست یا خشکی مدفوع می شود مثل : تسکین دهنده های درد مخدر، داروهای حاوی الومینیوم یا کلسیم، مکمل های آهن ، داروهای فشار خون مثل بلوک کننده های کانال کلسیم ، داروهای مدر و....

در صورتی که هیچ دلیل جدی یا اختلالی مشاهده نشد بهترین روش برای درمان این مشکل افزایش میزان فیبر مصرفی ، فعالیت های ایروبیک، نوشیدن آب، و به علاوه مصرف موقت بعضی داروها ی درمانی مثل ملین ها ، ملایم کننده های مدفوع مثل کولیسcolace، تراوش کننده هایی مثل میرالکسmiralax

گروه ترجمه سلامت نیوز-مترجم: فاطمه زرمهر

اس ام اس و پیام تبریک روز ولنتاین، متن های زیبا تبریک ولنتاین به همسر و دوست

دانلود رایگان مجموعه کارت ویزیت لایه باز فوق العاده زیبا / بیش از 2000 کارت ویزیت رنگارنگ و حرفه ای

مقایسه ی روز /  گران‌ترین و ارزان‌ترین خودرو‌های بازار ایران کدامند؟ با عکس

سرگرمی قشنگ اینکه اگه زنای سلبریتی‌، مرد بودن چه شکلی می‌شدند؟خخخ

تست شخصیت شناسی جدید و واقعی ؛ کدوم حیوان را زودتر می‌بینی؟؟

چطوری یک پست وایرال با کیفیت در اینستاگرام بنویسیم؟

علی ضیا و حقیقت هایی که به کام مسئولین تلخ بوده است!!