اطلاعات عمومی

اثرات مواد مخدر بر روی بدن را می توان به سه دسته کلی تقسیم کرد:

1 - اثرات ضد اضطرابی که نشانه بارز آن بی خیالی است.

 - 2 اثرات مسکن و ضد درد

3 - اثرات افزایش یا بالابردن فاز مصرف کننده که نشانه بارز آن بالارفتن اعتماد بنفس و احساس انرژی است.

وقتی فردی مواد مخدر را بصورت گریزی و تفریحی استفاده می کند، در فاز نئشگی مجموعه علائمی را که ناشی از این سه اثر مورفین بر روی بدن است، تجربه می کند. با توجه به اینکه در ابتدا، مصرف کننده علایم ترک و خماری ندارد و صرفا علایم خوب مواد مخدر را تجربه می کند، تغییرات شناختی و رفتاری نیز در این دوران رخ داده و کم کم شخص به مرحله ای می رسد که تصور می کند با دیگران متفاوت است و معتاد نمی شود. غافل از اینکه روزبروز بدن به مورفین مقاوم شده و شخص مصرف کننده برای اینکه علایم خوب مواد را تجربه کند مجبور است مصرفش را افزایش دهد. بالاخره روزی فرا می رسد که شخص در صورت عدم استفاده از مواد مخدر دچار علایم ترک یا همان خماری می شود. این دقیقا همان روزی است که شخص ممکن است متوجه اعتیادش به مواد مخدر شود! شاید هم نشود!

علاوه بر وابستگی بدنی که در این دوران به مواد مخدر ایجاد می شود نباید از وابستگی روانی آن نیز غافل شد که در کنار وابستگی بدنی به شدت شکل می گیرد. تا زمانیکه مصرف کننده، علایم خوب مواد مخدر را تجربه می کند، متاسفانه اعتیاد خود را انکار کرده و هیچگونه تصمیمی برای ترک نمی گیرد. ولی روزبروز شرایط به سمتی پیش می رود که فرد فقط مواد مخدر را جهت رفع خماری و اینکه بتواند  همان آدم سابق شود، استفاده می کند. و نه اینکه دیگر علایم خوب مواد مخدر را تجربه نمی کند بلکه عوارض آنرا در زندگی شخصی خود می بیند. اینجاست که بیمار ممکن است تصمیم به ترک بگیرد، ولی مردد است! درست از همین زمان است که بیمار هر روز می گوید: فقط امروز مصرف می کنم!
( بر همین اساس است که گروههای معتادان گم نام معتقدند که :اگر روزی بیمار یاد بگیرد و بگوید فقط امروز مصرف نمی کنم نجات پیدا می کند! )

تعجب نکنید که این روند در زندگی اکثر قریب به اتفاق معتادان اتفاق افتاده و تقریبا یکسان است. درست به همین خاطر است که عده ای از پزشکان معتقدند که اعتیاد یک بیماری است و نیاز به درمان دارد.

از زمانیکه بیمار به مرحله تصمیم گیری برای درمان می رسد. به جمع آوری اطلاعات در مورد روش های ترک اقدام می کند و ممکن است دست به خوددرمانی های  متعددی بزند.  استفاده از داروهای شبه مخدر، استفاده از کپسول های  ترک اعتیاد به اصطلاح گیاهی دست ساز، استفاده از داروهایی که در شبکه های ماهواره ای و اینترنت در مورد آنها تبلیغ می شود و ... نمونه هایی از این دست هستند.

متاسفانه در تمامی این موارد بیمار تنها مصرف موادش را با مصرف این داروها که شبه مخدر یا مخدر هستند جایگزین می کند و عملا  به این داروها معتاد شده و بعد از مدتی مجددا به سمت مصرف مواد بر می گردد! یا اینکه بعداز ترک های متعدد و احتمالا افتادن مکرر در دامهای افراد سودجو، جهت درمان به کلینیک درمان سؤ مصرف مواد مراجعه می کند.

پس درصد زیادی از مراجعه کنندگان به کلینیک های ترک اعتیاد را همین افراد تشکیل می دهند. البته فراموش نکنیم که خوشبختانه با افزایش آگاهی عمومی در مورد درمان اعتیاد، روز بروز به آمار مراجعینی که درمان در کلینیک ترک اعتیاد را به عنوان اولین راه اقدام به ترک انتخاب کرده اند، افزوده می شود. جای بسی خوشبختی است که کم نیستند افرادی که تنها برای مشاوره در جهت پیشگیری و اطمینان از عدم اعتیاد  اعضای خانواده بصورت فردی یا خانوادگی به کلینیک های درمانی اعتیاد مراجعه می کنند.

وقتی می بینیم که: بیماران مراجعه کننده به کلینیک های درمانی اعتیاد، خسته و زخم خورده بواسطه بی مهری ها و کم لطفی های افراد سودجو، تنها به امید رهایی از این بلای خانمان سوز مراجعه می کنند!

وقتی پریشانی پدر، مادر، فرزند یا همسری را می بینیم که تمامی خوشبختی و آینده خود را در گرو درمانی می بیند که ما به عنوان کلینیک های درمانی برای بیمارشان انجام خواهیم داد!

وقتی اضطراب فرد پاکی را می بینیم که از سوی اطرافیان خود متهم به اعتیاد است و شاید تمام آینده اش در دست تشخیص درست و بجای یک پزشک درمانگر اعتیاد است!

وقتی بیماری را می بینیم که لو رفتن اعتیادش منجر به از دست رفتن کار و تمام زندگیش می شود و از تمامی دنیا تنها به یک تیم درمانگر اعتیاد اعتماد کرده است!

مهمتر از همه چیز،  وقتی در تمامی زوایای زندگی یک ایرانی پای آبرو و حیثیت در میان است ! همه و همه بیانگر جایگاه حساس و ارزشمند یک کلینیک ترک اعتیاد با محیط مناسب و تیم مجرب درمانی است.

یادمان باشد که اغلب بیمارانی که به خاطر درمان اعتیاد به ما مراجعه کرده اند، در خانواده جایگاه همسری، پدری یا مادری و... دارند و در جامعه ممکن است فردی کاملا فعال باشند پس حفظ جایگاه حیثیتی و اجتماعی این افراد مسئله ای است که اگر به آن فکر نکنیم بهتر است به هیچ عنوان در درمان بیماران اعتیاد دخالت نکنیم!

برای درمان اعتیاد باید دومرحله طی شود:

 - 1 فرد پاک شود. یعنی برای بیمار اقدامات درمانی انجام شود که بعداز اینکه مواد مصرف نکند خمار نشود. که این کار با سم زدایی امکان پذیر است. پس سم زدایی تنها وابستگی بدنی را برطرف می کند.

 - 2بعداز پاک شدن، فرد باید پاک بماند. برای پاک ماندن، بیمار باید بر هوس استفاده از مواد که همان وابستگی روانی به مواد مخدر است غلبه کند، برای اینکار بیمار نیاز به رواندرمانی، درمان بیماریهای روانپزشکی همراه و درمان نگهدارنده با نالترکسون دارد. بعداز سم زدایی، پیگیری بیمار از نظر ماندگاری در درمان، توسط مددکار کلینیک ترک اعتیاد ضروری است.

در این میان بیمارانی نیز هستند که به علت ترک های ناموفق متعدد یا بواسطه بیماری و یا شرایط خاصشان باید تحت درمان های نگهدارنده دارویی قرار گیرند و بصورت طولانی مدت روزانه به کلینیک مراجعه کنند.

پس درمان اعتیاد توسط تیم درمانگر شامل روانپزشک، پزشک مشاور و درمانگر،رواندرمانگر ، روانشناس و مددکار انجام می شود. که هر کدام به نوبه خود در مرحله ای از درمان دخالت می کنند.

دکتر سعيد کفراشى