اطلاعات عمومی

همه ما در دوره ای از زندگی و یا حتی برای لحظاتی کوتاه به حالت های ناخوشایندی چون احساس شکست، افسردگی، کلافگی و بی حوصلگی، تنهایی و سرخوردگی و... دچار شده ایم که این حالت ها به ویژه در طول یک تعطیلات بلند مدت، یک روز تعطیل، ساعت های پایانی روزهای تعطیل، ساعت های اولیه اولین روز هفته، روزهای پایانی سال کهنه و روزهای آغازین سال نو و... ممکن است تشدید شود.
افسردگی، دلتنگی و غم ممکن است به دلایل مختلف چون مشکلات شخصی، درگیری های ذهنی و کاری و یا حتی به دلایل ساده و به ظاهر بی اهمیتی چون تغییر وضعیت آب و هوا (از هوای آفتابی به ابری)، تغییر فصل (از تابستان به پائیز)، شنیدن لحن بی اعتنا یا افسرده دوستمان و... و یا بسیاری دلایل ریز و درشت دیگر بروز کند. اما همه این احساس های ناخوشایند با کمی دقت به چند پیشنهاد ساده به راحتی برطرف می شود.

۱ - حضور در جمع و مثبت اندیشی
 

شخص دلتنگ و غمگین، به آخرین گزینه ای که می اندیشد، حضور در جمع و بودن در کنار دیگران است. در حقیقت احساس دلتنگی و غم، فرد را از اجتماع دور می کند و بیمار دوست دارد اغلب اوقات در منزل و یا حتی اتاق شخصی خود زندانی شود. این حالت که از آن به مردم گریزی ناشی از افسردگی یاد می کنند با حالت هایی مثل علاقه به شنیدن موسیقی غمناک و یا دیدن این قبیل فیلم ها تکمیل می شود.
روانشناسان معتقدند برخلاف تصور افراد بیمار، حضور در جمع- جمعی که بیمار علاقه به حضور در آن دارد اما به دلیل افسردگی گوشه گیر شده است- و ساعتی صحبت کردن با آنها؛ تماشای فیلم یا تئاتر؛ پیاده روی و به طور کلی حضور در جمع، گزینه خوبی برای تغییر حالت بیمار و خارج شدن از پیله افسردگی است. در شرایط حاد، چند جلسه گفت وگو با روانشناس توصیه می شود.
به خاطر داشتن یک نکته که؛ ما همانی هستیم که می اندیشیم ؛ افکار ما را از دلتنگی و افسردگی به سوی شادی و نشاط هدایت می کند. کنترل بر اعمال و رفتار و مهم تر از همه افکار، راهی جهت هدایت ذهن از غم به شادی است.

۲ - فعالیت ها یا برنامه هایی را فقط برای رضایت خود انجام دهید
 

قدری خودخواه باشیم! به کارها و برنامه هایی فکر کنیم که دوست داریم فقط برای خوشایند خودمان انجام بدهیم.
این به خود اندیشیدن می تواند از خرید یک جوراب یا پیراهن مورد علاقه تا برنامه ریزی برای یک سفر تفریحی متغیر باشد. در حقیقت هدف از انجام این کار، تمرکز بر روی خواسته شخصی و اهمیت دادن به خود است. این تغییرات، هر چند کوچک، می تواند ذهن را از غرق شدن در افکار ناخوشایند نجات داده و روح را به سوی آرامش و مثبت اندیشی سوق دهد.
روانشناسان معتقدند تغییر در شکل ظاهری چون کوتاه کردن مو، لاک زدن ناخن، رنگ کردن مو، تغییر رنگ و فرم لباس ها به ویژه لباس هایی که دایماً آنها را می پوشید- مانتو و روسری- می تواند تأثیر بسیار مثبتی بر روحیه فرد داشته باشد.

۳ - به دیگران هدیه بدهیم
 

یکی دیگر از راه های فرار از افکار ناخوشایند، اندیشیدن به چیزی فراتر و مهم تر از افکار کسالت بار روزمره است. فکر کردن به دوستان، خانواده و یا حتی افراد نیازمند و یافتن راهی برای شاد کردن آنها چون خرید هدیه- هرچند کوچک- کمک کردن به آنها و... افکار انسان را به سوی خوبی ها سوق می دهد.
بخشش و کمک به دیگران- نه الزاماً مادی- یکی از بهترین شیوه های تسلط بر ذهن و سوق دادن افکار به سوی مثبت اندیشی است. روانشناسان عقیده دارند افرادی که بخشی از اوقات فراغت خود را به حضور در مؤسسات خیریه و شرکت در فعالیت های جمعی این گروه ها اختصاص می دهند؛ بسیار کمتر از دیگران به افسردگی و حالت های ناخوشایندی چون دلزدگی، کسالت و... دچار می شوند.
اندیشیدن به آنچه قرار است به عنوان هدیه به عزیزی داده شود و یا قدم های خیری که قرار است برای رفع مشکلی برداشته شود، به شدت بر ذهن و افکار فرد تأثیرگذار است و او را از اندیشیدن به نکات منفی بازمی دارد.

۴ - تماشای فیلم یا تئاتر شاد و مفرح
 

خندیدن ، شاخص ترین محرک برای تغییر روحیه افراد است. پژوهش ها نشان می دهد خندیدن باعث تولید هورمون ایندورفین - هورمونی که از آن به عنوان محرک احساس یاد می کنند- می شود. هورمونی که حتی بیش از گلبول های قرمز و سلول های تی، دو نوع از سلول های مهم بدن که باعث افزایش مقاومت سیستم ایمنی بدن می شوند- در افزایش مقاومت بدن- با تأثیر بر سیستم ایمنی بدن- مؤثر است.
هنگامی که می خندیم- جدا از ترشح هورمون- ذهن را وامی داریم تا از وضعیت نابسامان و نامتعادل خود خارج شده و به چیز دیگری بیندیشد. با دیدن فیلم، سریال و یا داستانی مفرح، با شخصیت های قصه درگیر می شویم و با اندیشیدن به داستان فیلم و شخصیت آن؛ ذهن را به جهتی دیگر متمرکز می کنیم.
این تغییرات به ویژه اگر با خندیدن همراه باشد،تأثیری دو چندان خواهد داشت. روانشناسان تماشای حداقل 3 فیلم مفرح در هفته را پیشنهاد می کنند. فراموش نکنیم که خندیدن به مراتب مؤثرتر از لبخند زدن است!

۵ - مدیریت زمان و ذهن

غصه خوردن برای خود؛ احساس تأسف و اندوه، تمرکز بر روی کمبودها و مشکلات- اغلب بی دلیل- بیماری های کوچک و پیش پا افتاده و... عواملی جهت بروز و تشدید حالت اندوه و افسردگی و سرخوردگی است.
روانشناسان توصیه می کنند با هجوم اولین تفکر منفی بر ذهن، به سرعت ذهن را به سویی دیگر متمرکز کنیم. بهترین شیوه تقسیم بندی زمان و پر کردن آن به طرق مختلف است. یکی از بهترین برنامه ها عیادت از بیماران است؛ بیمارانی که با وجود ابتلا به بیماری های حاد، درست و منطقی با زندگی برخورد می کنند و مانند افراد کاملاً سالم برای هر لحظه ای زندگی شان برنامه مشخصی دارند.
بعضی معتقدند عیادت از بیماران نوعی حس ترحم، احساس جدایی، برتری و دور بودن از مشکلات را به صورت کاذب در ذهن افراد القاء می کند؛ اما روانشناسان معتقدند با عیادت و هم صحبتی با بیماران، فرد افسرده اراده و مقاومت را از آنها می آموزد؛ می آموزد که چگونه دیگران با وجود درگیری با مشکلات کوچک و بزرگ به زندگی امیدوار بوده و برای هر لحظه ای آن ارزش قایلند.

۶ - فراموش کردن گذشته و زندگی در اکنون

دکتر اسپنسر جانسون در کتاب هدیه ، از زمان حال به عنوان هدیه ای برای هر فرد یاد می کند و معتقد است اندیشیدن به گذشته، فقط برای عبرت گرفتن از آن در جهت برنامه ریزی بهتر برای آینده و زندگی بهتر در زمان حال است؛ و غصه خوردن برای گذشته ای که هیچ گاه باز نمی گردد، حماقتی بیش نیست.
روانشناسان معتقدند به زندگی و بازیگران آن- انسان ها- باید به شکل مجموعه ای در حال حرکت از گذشته تا اکنون و آینده بنگریم؛ مجموعه ای که پس از پشت سر گذاشتن تجربه های گذشته به اکنون رسیده است. همان طور که اندیشیدن به زمان حال، بدون برنامه ریزی برای آینده نادرست و غیرمنطقی است؛ ماندن در گذشته نیز جز هلاکت چیزی به دنبال نخواهد داشت.
اجازه بدهیم زخم ها و غم های کهنه، عصبانیت ها و دلخوری ها التیام یابند و اندیشه مثبت، سرزندگی و شادابی جراحت ها را ترمیم کنند؛ زندگی را از همین حالا آغاز کنیم.

۷- پیاده روی
 

پیاده روی یکی از ارزان ترین و بهترین ورزش هایی است که پزشکان برای بیماران مبتلا به افسردگی و تنیدگی ذهنی تجویز می کنند.

بعضی از افراد از نگاه کردن به ویترین مغازه ها لذت می برند؛ اگر شما نیز از این تفریح لذت می برید، مکانی را برای پیاده روی انتخاب کنید که در حین پیاده روی به این تفریح نیز بپردازید و با قدم زدن از هر دو کار- پیاده روی و لذت بصری ناشی از تماشای ویترین مغازه ها- لذت ببرید؛ به حرف هیچ کس نیز اهمیت ندهید و به دیدن ویترین مغازه ها در حین پیاده روی ادامه دهید.

اگر از نشستن در پارک لذت می برید با خرید نوشیدنی، خودتان را خوشحال کنید و اگر به برقراری ارتباط با دیگران علاقه دارید، سعی کنید با افرادی که احساس می کنید صحبت کردن با آنها در تغییر روحیه تان مؤثر خواهد بود، ارتباط برقرار کنید؛ دوستان خوبی از همین گپ و گفت وگوها پیدا می کنید.
داشتن برنامه منظم برای پیاده روی یکی از توصیه های پزشکان به بیماران و حتی افراد سالم، برای جلوگیری از ابتلا به افسردگی است.

۸ - با دوستان مثبت اندیش و موفق تان در تماس باشید
 

هر چند برقراری ارتباط با دوستان مثبت اندیش، موفق و شاد بسیار مهم است، اما نباید وابستگی بی مورد و یا سربار شدن را در پی داشته باشد و شما به مزاحم و سرباری برای دوستتان تبدیل شوید.

بهترین نتیجه زمانی حاصل می شود که در دیدارهای دوستانه، بیشتر شنونده باشیم تا گوینده؛ چرا که با شرح معضل مشکلات و نابسامانی های روحی مان طرف مقابل را نیز افسرده کرده و دیگر انرژی مثبتی از سوی او به ما انتقال نمی یابد بنابراین بهتر است با آگاهی از افکار مثبت، فعالیت ها و برنامه های طرف مقابل، رفتارها و مشکلات روحی مان را تصحیح کنیم.
 

۹ - مدیتیشن، یوگا و موسیقی
 

مدیتیشن و یوگا زمانی مؤثر است که واقعاً به این شیوه های درمانی معتقد باشیم. بنابراین در صورت اعتقاد به این دو نوع ورزش و انتخاب یکی از آنها، گام های مؤثری در جهت درمان خود بردارید. گوش کردن به موسیقی شاد- موسیقی غمگین ممنوع- و گاه ورزش کردن با آن شیوه خوبی جهت استراحت ذهن و تمرکز دادن آن به سوی افکار مثبت است.

۱۰ - خلاق باشیم
 

بیکاری و وقت گذرانی از مهم ترین علل افسردگی و غرق شدن در افکار ناخوشایند است. انتخاب و دنبال کردن یک هنر مانند موسیقی، خط، نقاشی، گلدوزی، بافتنی، آشپزی و... بهترین روش برای پر کردن اوقات فراغت و جلوگیری از هجوم افکار منفی است.

۱۱ - مطالعه

مطالعه کتاب، مجله، روزنامه و... بهترین ورزش ذهنی است. حل جدول نیز به شدت ذهن را درگیر کرده و مانع از بروز تفکرات ناخوشایند می شود. دقت کنیم کتاب نباید باعث تشدید حالات افسردگی شود و همواره به خاطر داشته باشیم، تنها خود ما هستیم که می توانیم با مدیریت ذهن، از تنیدگی برهیم. سلامت باشید...

تعادل روانی- رفتاری

به هم خوردن تعادل روانی- رفتاری چیزی نیست که بتوان آن را پیش بینی کرد و اغلب نیز زمانی مورد تهاجم قرارمان می دهد که منتظرش نیستیم.

هر چند نمی توان کلافگی یا بی حوصلگی موقتی را افسردگی دانست. اما همین تنیدگی کوتاه و گذرا زنگ خطری برای اطلاع از حضور دشمن در پشت مرزها است.

علت هر چه هست، می توان با توجه به نکاتی ساده، اما مهم، مشکل را هر چه سریع تر برطرف کرد و زندگی را پ آن طور که حقیقتاً جاری است؛ و نه آن طور که ما می بینیم و دوست داریم که ببینیم، امن و آرام طی کرد.