اطلاعات عمومی

 یوگا در مذهب، فرهنگ و ادبیات بومى هند ریشه‌اى عمیق دارد، اما نه دین به حساب می‌آید و نه دخالتى در اصول اعتقادى جهان دارد. سیستم یوگا بر اساس اعتقاد به بقاى روح پایه‌گذارى شده. یوگا داراى سبک‌هاى متفاوتى است چون ‌هاتا یوگا، کریا یوگا، کندالینى یوگا، سورا یوگا، گیانا یوگا و مانترا یوگا.

در ضمن مشابهت‌ها، هر یک از این سبک‌ها اصولى جداگانه و مخصوص خود دارند. مثلا ‌هاتایوگا شامل حالت‌هاى بدنى و روش‌هایى براى استراحت عمیق، کنترل تنفس و پاکیزه‌سازى سیستم تمرکز فکرى‌ست. در ‌هاتا یوگا ، یک دسته حرکات به نام آسانا وجود دارند که هرکدام از آنها مظهر دیدگاه و رابطه‌ای خاص است با کائنات. اگر دست‌ها به حالت دعا نگاه داشته شوند، احساس دعا به انسان دست می‌دهد و اگر مشت‌ها گره شوند و با حالتى تهدیدآمیز به سمت بالا قرار گیرند، حسى تهدیدآمیز در انسان بوجود می‌آید. به همین جهت است که دست‌هاى مجسمه‌هاى بودا در وضعیت‌هاى گوناگونى قرار دارند. این وضعیت دست‌ها که موردا نامیده می‌شوند، حالات گوناگون آگاهى انسانى را نشان می‌دهند و انرژى بدن را از این طریق فعال میسازند.

یوگا را نظام خودیارى ِ فردى، براى حفظ تندرستى و پیشرفت روحى – معنوى و روشى براى دستیابى به وحدت با هستى می‌دانند.
استادان بر این نظرند که در یوگا، حرکات کششی در کنار آخرین تکنیک‌های پیشرفته تمرکز، باعث پاک سازی بدن و آرامش روح، سلامتی و تندرستی٬ تعادل و توازن٬ خونسردی و اعتماد به نفس می­شود.

صاحب‏نظران تأکید مى‏کنند که تنفس اساس زندگى‌ست و استفاده دقیق از آن براى پیش‏گیرى و درمان بیمارى‌هاى گوناگون مفید است. می‌گویند بى‏قرارى‌هاى عصبى، نگرانى، افسردگى، دردهاى ستون فقرات، سوءهاضمه، حساسیت‌هاى مزمن، تنگى نفس، سردردهاى میگرنی، ضعف و خستگى عمومى و بسیارى بیمارى‌هاى دیگر را می‌توان با استفاده صحیح و دقیق از تنفس برطرف ساخت.

آموزش یوگا در سراسر جهان توسعه‌ی فراوانى یافته و مردم کشورهاى پیشرفته‌ی غربى نیز به آن روى آورده‌اند و در تعالیم و تمرین‌هاى یوگا، آن آرامش و صلح درونى‌ای را می‌یابند که در کنیسه‌ها و کلیساها جستجو کرده و نیافته‌اند.
یوگا با قدمتی چند هزار ساله، درمشرق زمین متولد شد اما امروزه در اقصی نقاط دنیا گسترش یافته است. یوگای عملی از هشت رکن اساسی تشکیل می شود:
· 1٫ یاما شامل تعلیم چگونگی رفتار اجتماعی است. سالک در این بخش می آموزد که به دیگران آزار نرساند و با آنان روابطی دوستانه برقرار کند(آهیمسا)، صادق، راستگو و امین باشد(ساتیا)، تمایلات جنسی خود را تعدیل کند(براهماچاریا)، حسود و کم بین نباشد(آپریگراها)، به حقوق دیگران احترام بگذارد(آستیا) و از فریب و نیرنگ به هر شکل آن اجتناب کند.
· 2٫ نیاما شامل تعلیم انتظامات فردی است. سالک در این مرحله می آموزد که در کارها و امور خود منظم باشد و جسم و روان خود را پاک نگه دارد(سوچا)، قانع باشد و از خود و دیگران انتظارات متناسب داشته باشد(سنتوشا)، آرام و شجاع باشد و در مقابل مشکلات زندگی پایداری کند(تاپا)، ضعفها و توانایی های خود را به خوبی بشناسد (سوادیایا)، و در مقابل خداوند و مشیت او راضی و تسلیم باشد(ایشواراپرانیدانا).
· 3٫ آسانا شامل تعلیم حرکات جسمی و نرمش های یوگا است و در این بخش سالک با انجام حرکات ویژه یوگا به صورت منظم و درست، در راستای ایجاد و حفظ سلامت جسمی و روانی خود تلاش می کند.
· 4٫ پرانایاما علم کنترل تنفس برای کمک به تمرکز افکار و حفظ سلامت است. سالک در این بخش می آموزد که با کنترل بخش های گوناگون تنفس خود شامل دم، بازدم و زمان حبس نفس آثاری گوناگون در بدن خود ایجاد کند.
· 5٫ پراتیاهارا مرحله کنترل ذهن از خواهشهای نفسانی است؛ پاکی ذهن از خواهشها، کشمکش ها و اضطراب ها سر آغاز تمرکز درونی و تعالی روحی خواهد بود. سالک در این مرحله می آموزد که نسبت به دریافت ها و واکنش هایش در برابر محرک های بیرونی هشیار باشد و آنها را کنترل کند و با مثبت نگری به وقایع بیرونی و نظارت بر واکنش های درونی، آنها را به وسیله ای برای کسب انرژی روحی و روانی تبدیل کند.
· 6٫ دهارانا یعنی تمرکز فکر و توجه کامل روی فعالیتها؛ هنگامی که سالک از تنش ها و اضطراب ها رهایی یافت می تواند با تمرکز هرچه بیشتر روی اعمال و افکارش، استعدادهای درونی خود را بیش از پیش شکوفا کند.
· 7٫ دیانا یاخلاء ذهنی و مدیتیشن. سالکی که از قید درگیری های ذهنی و خواهش های نفسانی رها شده است در این بخش می آموزد که ذهن خود را درنوعی خلاء ویژه قرار دهد و از این راه فرصت ذخیره سازی انرژی روانی و امکان رشد توانایی های ذهنی را به دست آورد. در این شرایط ذهن سالک از تمامی تفکرات پراکنده آزاد است و تنها به وحدت با کاینات معطوف است.
· 8٫ سمادهی بالاترین مرحله یوگا و با وصل، پیوستن، و یکی شدن با خالق مترادف است. در این مرحله، دیگر سالک میان خود، خدا و هستی هیچگونه جدایی نمی­بیند.