سرتان بهشدت میخارد و ذرات سفیدی شبیه شوره روی سرتان میبینید که بهراحتی شوره از موهایتان جدا نمیشوند؟ با این علائم احتمالا به شپش آلوده شدهاید. روشهای مختلفی برای مقابله با این مشکل آزاردهنده وجود دارد. داروهای نسخهای ممکن است سمی باشند و درمانهای بدون نسخه نیز ممکن است مؤثر واقع نشوند. پس باید چه کار کنید؟ مشکل اصلی در رابطه با از بین بردن شپش آن است که شپشها نسبت به داروهای بدون نسخه مقاوم شدهاند. درمانهای طبیعی نیز میتوانند به خلاص شدن از شر شپش کمک کنند اما بهاندازهی درمانهای تجاری مورد مطالعه قرار نمیگیرند. در این مطلب انواع داروهای خانگی، بدون نسخه و نسخهای را که برای درمان شپش سر بهکار میروند، به شما معرفی میکنیم. بهتر است چند مورد از آنها را امتحان کنید تا ببینید کدامیک برایتان مناسبتر است.
حتما بخوانید:
- مراقبت از پوست در پاییز با ۱۰ توصیهای که لازم است رعایت کنید
- فواید عسل برای پوست چيست؟
- درمان خارش پوست و علل آن
در ایالات متحده هرسال حدود شش تا دوازده میلیون کودک به شپش سر مبتلا میشوند. شپش سر، یک عارضهی معمول است و نشاندهندهی عدم رعایت بهداشت نیست.
شپشهای سر، حشرات بدون بالی هستند که فقط ۱,۶ میلیمتر طول دارند؛ آنها نزدیک به پوست سر زندگی و تخمگذاری میکنند. تخمهای آنها نیت (رَشک) نامیده میشود.
شپشهای سر برای زنده ماندن به خون پوست سر نیاز دارند، به همین دلیل است که پس جدا شدن از سر فرد مبتلا فقط برای مدت کوتاهی زنده میمانند. هرچند آلودگی به شپش سر ممکن است برای هرکسی – صرفنظر از سن و جنسیت – اتفاق بیفتد اما در میان کودکان سه تا چهارده سال شایعتر است.
شپش بهراحتی از طریق تماس با مو، برس، شانه، لباس یا ملافهی آلوده از شخصی به شخص دیگر منتقل میشود. علائم شایع شپش سر عبارتند از: خارش شدید پوست سر، احساس آنکه چیزی روی پوست سر راه میرود و گاهی اوقات برجستگیهای قرمز روی پوست سر.
اگر شما یا یکی از اعضای خانوادهتان به شپش سر مبتلا شدید، باید فورا اقدامات لازم را برای برطرف کردن این مشکل انجام بدهید. کندن تخمهای شپش از مو و شانه زدن موها با شانهی ضدشپش (شانهی نیت) بسیار مفید است.
اما این روشها معمولا زمانبر هستند و هنگامی واقعا مؤثر واقع میشوند که در همان مراحل ابتدایی شپش سر متوجه آن شوید.
آرامشتان را حفظ کنید
اگر متوجه شدید کودکتان شپش دارد، وحشت نکنید؛ نفس عمیق بکشید و آرامشتان را حفظ کنید. درست است که شپشها چندشآور هستند و حتی حرف زدن در مورد آنها باعث میشود سرتان به خارش بیفتد اما در واقع خطری برای سلامتی شما ایجاد نمیکنند.
بهتر است مبارزه با شپشها را مانند یک جنگ در نظر بگیرید و از جبهههای مختلف به آنها حمله کنید. برای نابودی شپشهای بالغ و همچنین تخمهای ریز آنها که به ساقههای مو میچسبند، باید از تکنیکهای مختلفی استفاده کنید. این تخمها میتوانند از درمانهایی که شپشهای بالغ را نابود میکند، جان سالم به در ببرند و بالعکس. در واقع این حشرات هزاران سال است که روی مو و سر انسانها زندگی میکنند بنابراین مبارزه با آنها کار چندان آسانی نیست.
نابودی کامل شپشها ممکن است هفتهها یا ماهها طول بکشد، بنابراین خودتان را آماده کنید. بهیاد داشته باشید که این مشکل میتواند بهعلت قرارگیری مکرر در معرض آلودگی شپش یا تخمهای شپش باقیمانده در موها دوباره عود کند، پس وحشت نکنید چون هیچ کمکی به شما نمیکند.
در ادامه با چند مورد از بهترین درمانهای طبیعی، داروهای نسخهای و درمانهای بدون نیاز به نسخه برای از بین بردن شپشها آشنا میشوید.
کندن تخمهای شپش از مو و شانه زدن
این روش، اصلی برای خلاص شدن از شر شپشهای سر است که باید آن را همراه سایر درمانها انجام بدهید. اول از همه باید با یک شانهی مخصوص ضدشپش که میتوانید از داروخانه تهیه کنید، موها را شانه بزنید تا شپشها و تخمهای شپش جدا شوند.
آلبانو کروچه، مالک یک سالن تخصصی شپشزُدایی، چند سال قبل و پیش از افتتاح این سالن مجبور بود برای جدا کردن تخمهای شپش از سر کودکانش ساعتها وقت بگذارد و این کار را با دستهایش انجام بدهد، اما این روزها از یک شانهی فلزی دندانهریز استفاده میکند. او میگوید: «این روش بسیار سریعتر و تمیزتر است». او پس از شانه زدن موها از یک چراغ ذرهبیندار برای پیدا کردن و جدا کردن شپشهای باقیمانده استفاده میکند. او میگوید: «مهم نیست که از چه نوع محصول شپشکُشی استفاده میکنید؛ شانه زدن موها با شانهی ضدشپش مهمترین کار است.» او تأکید میکند تا زمانی که حتی یک تخم شپش در موهایتان وجود داشته باشد، نمیتوانید از شر آنها خلاص شوید.
سرکه
سرکه درمان بسیار آسان و مؤثری برای از بین بردن شپش سر است. میزان بالای اسید استیک موجود در سرکه میتواند شپشهای سر را با موفقیت نابود کند. بهعلاوه، سرکه به حل کردن تخمهای شپش مرده نیز کمک میکند.
- مقادیر مساوی از سرکه و روغن معدنی را با هم مخلوط کنید. این مخلوط را قبل از رفتن به رختخواب به پوست سر و مویتان بمالید. سر و موهایتان را با کلاه حمام بپوشانید و بگذارید تمام شب روی سرتان بماند. صبح روز بعد موهایتان را با شامپو بشویید.
- روش دیگر این است که سرکه را با مقدار مساوی آب رقیق کنید و از این محلول برای آبکشی موهای تازهشستهتان استفاده کنید. اجازه بدهید ده دقیقه روی موهایتان بماند، سپس دوباره موها را با آب بشویید.
یکی از این دو روش را بهمدت دو ماه، دو یا سه بار در هفته تکرار کنید و پس از استفاده از این درمان، موهایتان را بهطور کامل با یک شانهی ضدشپش شانه بزنید.
مایونز
یکی دیگر از درمانهای خانگی محبوب برای شپش سر مایونز است. مایونز میتواند این هیولاهای کوچک را با موفقیت خفه کند و در نهایت آنها را بکُشد. دپارتمان بهداشت مینهسوتا نیز استفاده از مایونز را روش قابل قبولی برای درمان شپش سر معرفی کرده است.
۱. موهایتان را کاملا به سُس مایونز آغشته کنید.
۲. آنها را محکم با پلاستیک یا کلاه حمام بپوشانید. همچنین میتوانید روی پلاستیک را با حوله بپوشانید.
۳. اجازه بدهید حداقل پنج تا شش ساعت روی موهایتان بماند.
۴. موها را بهخوبی با شامپو بشویید.
۵. سرتان را کاملا با سشوار خشک کنید، چون جریان هوای گرم به نابودی شپشها کمک میکند.
۶. از یک شانهی ضدشپش برای جدا کردن شپشها و تخمهای شپش از مو استفاده کنید.
۷. این کار را هفتهای یک بار بهمدت حدود دو ماه تکرار کنید.
روغن نارگیل
روغن نارگیل، عامل خفهکنندهی عالیای است که برای موی شما نیز مفید است. روغن نارگیل شپشها را خفه میکند و در نهایت آنها را میکُشد.
۱. سه قاشق غذاخوری روغن نارگیل را گرم و کمی کافور به آن اضافه کنید.
۲. این مخلوط را روی تمام سرتان بمالید و پوست سر را با آن ماساژ بدهید.
۳. سرتان را با یک کلاه حمام بپوشانید و بگذارید تمام شب روی سرتان بماند.
۴. صبح روز بعد موها را با شامپو بشویید و وقتی خشک شد، با یک شانهی ضدشپش شانه بزنید.
۵. برای از بین بردن شپشها بهمدت پنج روز، روزانه از این درمان استفاده کنید.
پیاز
پیاز میتواند بهعنوان یک داروی طبیعی برای درمان شپش سر بهکار رود. پیاز سرشار از گوگرد است که شپشهای سر را از بین میبرد.
۱. چهار یا پنج عدد پیاز را در مخلوطکن یا غذاساز بریزید تا به شکل خمیر درآید.
۲. این خمیر را در صافی بریزید و با پشت قاشق فشار بدهید تا آب آن خارج شود.
۳. پوست سرتان را با این آب ماساژ بدهید و آن را با کلاه حمام بپوشانید.
۴. اجازه بدهید حداقل دو ساعت روی سرتان بماند.
۵. موها را با شامپو و آب ولرم بشویید.
۶. موها را خشک کنید و برای جدا کردن شپشها از یک شانهی ضدشپش استفاده کنید.
۷. این درمان را سه روز متوالی تکرار کنید و سپس برای ریشهکن کردن کامل شپش سر، آن را هفتهای یکبار بهمدت دو ماه تکرار کنید.
روغن درخت چای
روغن درخت چای، یک مادهی حشرهکُش طبیعی است که میتواند شپشهای سر را بهطور مؤثری از بین ببرد و به تسکین خارش کمک کند.
- هر ۳۰ گرم شامپو را با سه تا پنج قطره روغن درخت چای مخلوط کنید. موها را با این مخلوط شامپو کنید و سپس آب بکشید. وقتی موها خشک شدند، آنها را با یک شانهی ضدشپش شانه بزنید تا شپشها از موهایتان جدا شوند. از این شامپوی مخلوط حداقل دو ماه استفاده کنید؛
- روش دیگر: سه قاشق غذاخوری روغن زیتون و یک قاشق چایخوری روغن درخت چای را با هم مخلوط کنید. میتوانید یک قاشق چایخوری روغن اوکالیپتوس نیز به آن اضافه کنید. این محلول را بهطور کامل روی مو و پوست سرتان بمالید. اجازه بدهید ۲۰ تا ۳۰ دقیقه بماند و سپس موها را شامپو کنید. این درمان را دو بار در هفته بهمدت یک تا دو ماه ادامه بدهید.
توجه: در هنگام استفاده از روغن درخت چای مراقب باشید، چون بسیار قوی است.
آب لیمو
آب لیمو به دلیل ماهیت اسیدیاش به جدا کردن شپشها و تخمهای شپش از پوست سر کمک میکند. اگر مسئولین مدرسه یا مهدکودک به شما اطلاع دادند که روی سر سایر بچهها شپش دیده شده است، میتوانید با آب لیمو از سرایت شپش به سرکودکتان جلوگیری کنید.
- آب لیموی تازه را بگیرید و آن را روی پوست سر بمالید. اجازه بدهید ۳۰ دقیقه بماند و سپس آن را با سرکه و بعد با آب گرم آبکشی کنید. برای جلوگیری از ابتلا به شپش، این درمان را یکبار در هفته انجام بدهید؛
- برای از بین بردن شپشها چهار حبه سیر بزرگ را له کنید تا به شکل خمیر نرم درآید و سپس یک قاشق غذاخوری آب لیموی تازه به آن اضافه کنید. این مخلوط را روی پوست سرتان بمالید و کاملا ماساژ بدهید. یک حولهی ضخیم دور سر و موهایتان بپیچید و اجازه بدهید نیم ساعت بماند، سپس آن را با آب بشویید و شامپو کنید. برای از بین بردن شپشهای سر این درمان را پنج روز متوالی تکرار کنید.
نیم
نیم که به یاس بنفش هندی نیز معروف است، یک حشرهکُش طبیعی است که در درمان شپش سر بسیار مؤثر است و سوزش پوست سر ناشی از خاراندن مداوم را تسکین میدهد. بهعلاوه دارای خواص مرطوبکنندگی است بنابراین پوست سر را خشک نخواهد کرد.
- برگهای نیم را له کنید تا به شکل خمیر درآید. این خمیر را روی مو و پوست سرتان بمالید. اجازه بدهید خشک شود و سپس موهایتان را آبکشی کنید. این درمان را حداقل دو بار در هفته بهمدت دو ماه تکرار کنید.
- روش دیگر: مقداری روغن نیم خالص را روی مو و پوست سرتان ماساژ بدهید. اجازه بدهید حداقل یک ساعت روی سرتان بماند و سپس با شامپو بشویید. وقتی موهایتان خشک شد، از یک شانهی ضدشپش برای جدا کردن شپش و تخمهای آن استفاده کنید. این درمان را سه بار در هفته بهمدت یک تا دو ماه تکرار کنید.
- همچنین میتوانید دانههای نیم را آسیاب کنید تا کاملا پودر شوند. یک قاشق غذاخوری از این پودر را با مقدار کافی روغن بادام زمینی مخلوط کنید تا خمیر غلیظی درست شود. این خمیر را روی پوست سرتان بمالید و اجازه بدهید در تمام طول شب روی سرتان بماند. صبح روز بعد آن را بشویید. این کار را یکبار در هفته بهمدت دو ماه تکرار کنید.
الکل مالشی
الکل مالشی، یک حلال حاوی ۷۰٪ ایزوپروپیل یا الکل مطلق است که میتواند شپشها و تخمهای شپش را بهطور موثری از بین ببرد. استفاده از این ضدعفونیکنندهی قدرتمند، خطری ایجاد نمیکند.
۱. روی یک وان یا سینک خم شوید و کمی الکل مالشی روی موهایتان بریزید.
۲. با استفاده از انگشتان، الکل مالشی را روی پوست سر و موهایتان پخش کنید.
۳. اجازه بدهید چند دقیقه روی سرتان بماند.
۴. حالا مقداری نرمکننده روی پوست سرتان بمالید.
۵. موها را با یک شانهی دندانهبلند شانه کنید.
۶. سپس آنها را با شامپو بشویید.
۷. از این درمان بهمدت یک یا دو ماه، یکبار در هفته استفاده کنید.
بادام درختی
با توجه به طب آیورودا، بادام درختی یکی از مؤثرترین درمانهای خانگی برای از بین بردن شپشهاست.
۱. ده عدد بادام درختی را یک شب در آب بخیسانید.
۲. صبح روز بعد پوست بادامها را جدا و آنها را آسیاب کنید تا به شکل خمیر درآیند.
۳. سه قاشق غذاخوری آب لیمو به این مخلوط اضافه کنید.
۴. این مخلوط را بهطور کامل روی پوست سرتان بمالید.
۵. اجازه بدهید دو ساعت روی پوست سرتان بماند.
۶. سپس آن را با آب سرد کاملا بشویید.
۷. از این درمان یک بار در هفته بهمدت دو ماه استفاده کنید.
با صبر و پشتکار میتوانید بهراحتی از شر شپش سر خلاص شوید. راهنماییهای زیر از گسترش شپش جلوگیری میکنند:
- از هیچیک از وسایل متعلق به فرد مبتلا استفاده نکنید؛
- شانهها و برسهای فرد مبتلا را از شانه و برس دیگران جدا کنید؛
- پس از درمان شپش، تمام لباسها و ملافههای فرد مبتلا را در آب داغ بشویید؛
- تمام وسایل غیرقابل شستوشوی فرد مبتلا را بهمدت یک هفته در کیسههای پلاستیکی قرار بدهید و سر آن را محکم ببندید؛
- روی تمام مبلها، تشکها و فرشها را جاروبرقی بکشید؛
- گاهی اوقات موهایتان را با یک شانهی ضدشپش شانه بزنید.
پیرِترینها/ پیرِتروم
پیرِتروم، مادهی تشکیلدهندهی فعال در Rid و محصولات مشابه بدون نسخه مانند A200 و پرونتو است. این ماده از گلهای داوودی که حاوی حشرهکُشهای طبیعی بهنام پیرِترینهاست، بهدست میآید. پیرِترینها به سیستمهای عصبی شپشهای زنده حمله میکنند اما همیشه مؤثر نیستند چون برخی از شپشها به این سم مقاوم شدهاند.
این محصول را به موهای خشک بمالید، ده دقیقه صبر کنید، سپس موهایتان را خیس کنید تا کف کند و در آخر آبکشی کنید. آنگاه موها را با شانهی ضدشپش شانه کنید. توصیه میشود برای کشتن هرگونه شپش باقیمانده، هفت تا ده روز بعد مجددا از این محصول استفاده کنید. مراقب واکنشهای آلرژیک باشید.
روغن زیتون
روغن زیتون که در اکثر آشپزخانهها یافت میشود، یک عامل خفهکنندهی عالی است. سوراخهای تنفسی شپشها توسط روغن زیتون مسدود میشود و آنها را میکُشد اما لازم است که روغن زیتون در تمام طول شب روی سرتان بماند و موهایتان را نیز با کلاه حمام بپوشانید، چون شپشها میتوانند تا چندین ساعت بدون نفس کشیدن زنده بمانند. همچنین باید موهایتان را با شانهی ضدشپش شانه بزنید تا تخمهای شپش جدا شوند؛ روغن زیتون به سست شدن شپشهای چسبیده به موها کمک میکند.
آلبانو کروچه از روش «شانهزدن – مالیدن روغن زیتون» برای از بین بردن شپشهای سر مشتریانش استفاده میکند و در این کار بسیار موفق است. جوآن سویِر، یکی از نویسندگان کتاب «شپش سر تا شپش مُرده» یک برنامهی مبارزهی پنجمرحلهای را معرفی میکند که شامل استفاده از روغن زیتون در روزهای خاص در طی یک دورهی بیستویک روزه است.
لوسیون پِرمترین ۱٪
پرمترین، مادهی تشکیلدهندهی فعال در محصولات بدون نسخه مانند Nix، نسخهی مصنوعی پیرِترینهاست. پِرمترین در حمله به شپشهای زنده تا حد زیادی مانند پیرِترینها عمل میکند؛ هرچند گزارشهایی مبنی بر مقاوم شدن شپشها نسبت به این دارو ارائه شده است. احتمال بروز واکنشهای آلرژیک نیز وجود دارد.
موهای شامپوشده و مرطوبتان را به این لوسیون آغشته کنید (از نرمکننده استفاده نکنید). ده دقیقه صبر کنید و سپس موها را آبکشی و شانه کنید. در صورت مشاهدهی شپشهای زنده، این درمان را هفت روز بعد مجددا تکرار کنید.
سشوار
در مطالعهای مشخص شد که جریان هوای گرم در از بین بردن تخمهای شپش بسیار مؤثر است اما در کشتن شپشهای زنده تأثیر چندانی ندارد. سشوار کلاهی قدیمی تقریبا ۸۹٪ از تخمهای شپش را از بین برد اما فقط ۱۰٪ از شپشها را کُشت. درحالیکه سشواری که از حرارت مستقیم استفاده میکرد، تقریبا ۹۸٪ از تخمهای شپش و ۵۵٪ از شپشها را از بین برد. بنابراین برای افزایش شانستان در ریشهکن کردن شپشها، موهای تازه شستهشدهتان را سشوار بزنید.
اما هرگز پس از مالیدن یک داروی شیمیایی ضدشپش روی موهایتان از باد گرم سشوار استفاده نکنید چون برخی از آنها ممکن است حاوی مواد قابل اشتعال باشند.
اسپینوزاد
این لوسیون نسخهای (با نام تجاری ناتروبا) حاوی اسپینوزاد است. اسپینوزاد، یک مادهی حشرهکُش طبیعی است که از باکتریهای موجود در خاک بهدست میآید. این دارو در ژانویهی ۲۰۱۱ برای بیماران بالای چهار سال تأیید شد. در دو آزمایش بالینی، ۸۴,۶٪ و ۸۶,۷٪ از بیماران، چهارده روز پس از درمان عاری از شپش بودند؛ درحالیکه این رقم برای پرمترین ۴۴,۹٪ و ۴۲,۹٪ بود.
کف سر و موهایتان را از ریشه تا انتها با این مایع بپوشانید. اجازه بدهید ده دقیقه روی سرتان بماند، سپس موها را بشویید و شانه بزنید تا تخمهای شپش جدا شوند. عوارض جانبی شایع آن عبارتند از سوزش پوست و چشم.
غوطهور ساختن موها در آب
برای خفه کردن شپشها میتوانید از روش فرو بردن موها در آب وان حمام استفاده کنید هرچند ممکن است تأثیر چندانی نداشته باشد. گزارشهای مختلف نشان میدهد که شپشها میتوانند تا ساعتها پس از فرورفتن در آب زنده بمانند. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ایالات متحده (CDC) میگوید حتی آب کلرزدهی استخر نیز نمیتواند شپشها را از بین ببرد.
آیوِرمکتین
لوسیون آیوِرمکتین ۰,۵٪ با نام تجاری اسکالیس که در فوریه ۲۰۱۲ تأیید شد، از باکتریهای موجود در خاک بهدست میآید. این لوسیون شپشها و تخمهای آنها را فلج و نابود میکند و برای کودکان بالای شش ماه مناسب است. در آزمایشات بالینی تقریبا سهچهارم بیماران، دو هفته پس از درمان با این محصول (بدون شانه زدن موها با شانهی ضدشپش) عاری از شپش بودند. کمتر از یک درصد آنها عوارض جانبی مانند سوزش پوست و چشم را تجربه کردند. این لوسیون را به پوست سر و موهای خشک بمالید و بعد از ده دقیقه آبکشی کنید.
ژل حالتدهندهی مو/ وازلین
تحقیقات زیادی وجود ندارد که ثابت کند استفاده از ژل حالتدهندهی مو یا وازلین، شپشهای سر را از بین میبرد؛ با اینحال بسیاری از افراد معتقدند که این روش واقعا مؤثر است. بهنظر میرسد این مادهی چسبناک با مسدود کردن سوراخهای تنفسی شپشها آنها را خفه میکند.
مطالعهای در این زمینه نشان داد که وازلین بهتر از سایر داروهای خانگی عمل میکند. با اینحال انجمن ملی پدیکلوزیس هشدار میدهد که وازلین علاوه بر اینکه ممکن است مؤثر نباشد، بهسختی از روی موها پاک میشود. پاک کردن ژل حالتدهنده از روی مو آسانتر است.
روش استفاده: مو و پوست سرتان را با وازلین/ ژل حالتدهنده بپوشانید، سپس کلاه حمام بگذارید و اجازه بدهید این ماده در تمام طول شب روی سرتان بماند. صبح روز بعد موهایتان را بشویید و با شانهی ضدشپش شانه بزنید تا شپشها و تخمهای آن جدا شوند. این درمان را یک هفته بعد مجددا تکرار کنید.
لوسیون بنزیل الکل ۵٪
این لوسیون نسخهای، در سال ۲۰۰۹ با نام تجاری Ulesfia وارد بازار شد. این لوسیون با بیحس کردن دستگاه تنفسی شپش باعث خفگی آن میشود (یعنی تخمهای شپش را از بین نمیبرد).
باید حداقل دو بار از این لوسیون استفاده کنید. در دو آزمایش بالینی، ۷۵٪ و ۷۶,۲٪ از شرکتکنندگان چهارده روز پس از دومین درمان عاری از شپش بودند. این لوسیون برای بیماران بالای شش ماه تجویز میشود و ممکن است پوست و چشم را تحریک کند.
پوست سر و موی خشکتان را به این لوسیون آغشته کنید، ده دقیقه صبر کنید و سپس موها را با آب بشویید. میتوانید از شامپو نیز استفاده کنید. استفاده از یک شانهی ضدشپش به جدا کردن تخمها و شپشهای مرده از مو کمک خواهد کرد.
روش «شرینک رَپ» یا لفافپیچی کاهشی
این تکنیک برخلاف نامش شامل هیچ نوع بستهبندی پلاستیکی نیست، بلکه عبارت است از استفاده از یک محصول غیرسمی (پاککنندهی ملایم پوست با نام تجاری ستافیل) روی موی خشک، شانه کردن موها با شانهی ضدشپش و سشوار زدن. این روند سه بار در فواصل یکهفتهای تکرار می شود.
مطالعهی سال ۲۰۰۴ در «طب اطفال» در مورد این روش توضیح داد و برخی از پزشکان آن را توصیه میکنند.
در دو آزمایش بهطور متوسط ۹۶٪ از بیماران در پایان درمان بهبود یافتند و ۹۴٪ از آنها پس از شش ماه پیگیری عاری از شپش بودند.
مایع ظرفشویی
مایع ظرفشویی شپشها را نابود نمیکند اما به پاک کردن مواد چسبناکی که مادرها برای خفه کردن شپشها به موهای کودکان میمالند، کمک میکند. موادی مانند روغن سالاد، مایونز، ژل حالتدهندهی مو یا وازلین.
اکثر مایعهای ظرفشویی میتوانند بهراحتی در چربیها نفوذ کنند بنابراین کثیفیهای چرب بهجامانده از مواد بالا را نیز از روی مو پاک میکنند. برخی از مایعهای ظرفشویی نیز به تجزیهی مادهی چسبمانندی که باعث چسبیدن تخم شپش به ساقهی مو می شود، کمک میکنند.
نظافت منزل
سالها قبل زمانی که کودکان آلبانو کروچه به شپش سر دچار شدند، او فکر کرد که خانهاش آلوده شده است و تا آنجا که میتوانست خانهاش را تمیز و ضدعفونی کرد. او میگوید: «اما حالا میدانم که شپش با تمیزی محیط ارتباط چندانی ندارد و بیشتر به تمیزی سر مربوط میشود». دلیلش این است که شپشها تنها یک یا دو روز میتوانند در جایی بهغیر از پوست سر زنده بمانند و نمیتوانند بپرند یا پرواز کنند. بهعلاوه تخمهای آنها به مو میچسبد بنابراین لازم نیست کل خانه را ضدعفونی کنید.
برای جلوگیری از عفونت مجدد، وسایلی را که اخیرا با سر اعضای آلوده به شپش در تماس بودهاند، تمیز کنید. ملافهها، کلاهها، روسریها و حولهها را در آب داغ بشویید و در یک محیط گرم خشک کنید. شانهها و برسها را در درون آب صابون بسیار داغ قرار بدهید تا ضدعفونی شوند. کف اتاق، بالشها، مبلها و صندلیهای ماشین را جاروبرقی بکشید. همچنین وسایل غیرقابل شستوشو را بهمدت یک تا دو هفته در کیسههای سربسته قرار بدهید و سر آنها را محکم ببندید.
پیشگیری
شپشها نهتنها به سرهای کثیف، بلکه به سرها و موهای کاملا تمیز نیز حمله میکنند، بنابراین شستوشوی مکرر موها هیچ تضمینی برای پیشگیری از این آلودگی نیست.
بهترین توصیه، جلوگیری از تماس موها و سرهای افراد با یکدیگر است تا شپشها بهراحتی از فردی به فرد دیگر منتقل نشوند. موهای بلند را دماسبی ببندید یا ببافید.
سایر نکات: از شانه، برس، سنجاق سر، کلاه، روسری یا بالش مشترک استفاده نکنید. آلبانو کروچه توصیه میکند برای پیشگیری از ابتلا به شپش، چند قطره روغن درخت چای به محصولات مویتان اضافه کنید.
دستگاه نابودکنندهی شپش
این دستگاه مانند یک جاروبرقی با یک نازل برسمانند است که هوای گرم را به سمت ریشهی موها و پوست سر میدمد و شپشها و تخمهای آنها را خشک میکند. در مطالعهی سال ۲۰۰۶ ، این دستگاه حدود ۹۸٪ از تخمهای شپش و ۸۰٪ از شپشهای زنده را از بین برد.
درمان با این دستگاه فقط در مراکز تأییدشده و معتبر انجام میشود و نسبتا بیخطر و سریع است. یک درمان معمولی فقط ۳۰ دقیقه طول میکشد.
لوسیون مالاتیون ۰,۵٪
این داروی حشرهکُش نسخهای با نام تجاری اُوید، شپشهای زنده و تخمها را از بین میبرد اما قابل اشتعال است و میتواند باعث سوزش و سوختگیهای درجهی دو شود. به گفتهی CDC این دارو برای کودکان زیر شش سال مناسب نیست.
آن را به موهای خشک بمالید و بگذارید هشت الی دوازده ساعت روی سرتان بماند تا در معرض هوا خشک شود. هرگز از سشوار استفاده نکنید و مو یا لوسیون را در معرض منابع گرما قرار ندهید. قبل از شانه زدن موها، سرتان را در یک سینک – نه زیر دوش یا در وان- بشویید. در صورت مشاهدهی شپشهای زنده، درمان را پس از هفت تا نه روز مجددا تکرار کنید.
شامپوی لیندن ۱٪
این نوروتوکسین (سَم عصبی) شپشها و تخمهای آنها را از بین میبرد اما احتمال میرود که سرطانزا باشد. استفادهی بیشازحد یا سوءمصرف لیندن (با نام تجاری Kwell و تیونکس) ممکن است به عوارض جانبی جدی از جمله تشنج و مرگ منجر شود. بنا به هشدار سازمان غذا و داروی آمریکا این شامپو حتی هنگامی که طبق دستور مصرف شود نیز ممکن است در برخی افراد باعث بروز تشنج شود.
بنابراین این شامپو برای کودکان، سالمندان یا افراد کمتر از ۵۰ کیلوگرم توصیه نمیشود. این دارو فقط برای کسانی تجویز می شود که از سایر درمانها نتیجه نگرفتهاند یا نمیتوانند روشهای دیگر را تحمل کنند. از این شامپو فقط طبق دستور پزشکتان استفاده کنید.
