اطلاعات عمومی

در روايت است كه وقتى حضرت مهدى (ع) ظهور مى كند، زيورهاى بيت المقدس، تابوت سكينه، مائده بنى اسرائيل و را بيرون مى آورد.

همچنين يك قفيز (1) از "من "كه براى بنى اسرائيل فرود آمده بود بيرون مى آورد، در حالى كه از شير سفيدتر است(2)

هنگامى كه ياران خاص عيسى(ع) گفتند: اى عيسى بن مريم آيا خداى تو مى تواند، خوانى را از آسمان بر ما فرود آورد، عيسى (ع) گفت: از خدا بترسيد و پس از آن همه آيات و بينات، بهانه نگيريد. اگر به راستى ايمان آورده ايد؟ گفتند: مى خواهيم از آن بخوريم و دلاهاى مان يك جهت شود و بدانيم كه تو در دعوى رسالتت به ما راست گفتى و بر آن گواه باشيم.

عيسى (ع) گفت: بار پررودگارا سفره اى را از آسمان فرو فرست كه ما را و مردمان پس از ما را، عيد بود و از سوى تو نشانى باشد و تو بهترین روزى دهندگانى خداوند فرمود: من آن را به شما خواهم فرستاد، ولى پس از آن، اگركسى كافرگشت وى را عذابى كنم كه هيچ كس را آن چنان عذاب نكرده باشم (3) دانشمندان در اين مائده اختلاف كرده اند كه آيا فرود آمده يا نه "حسن " ومجاهد گفته اندكه نازل نشد و حواريون، پس از آن كه آن شرط سخت و سنگين را مترتب بر آن دانستند، از خواسته خود دست برداشتند، ولى صحيح آن است كه مائده نازل شد اول بهدليل اين كه خداوند فرمود: "انى منزلها" و وعده خدا تخلف ناپذير است، دوم به دليل ديگر اخبار مستفيضه كه از پيامبر(ص) و تابعين در اين باره آمده است 0 دركيفيت آن نيز اختلاف است .

از عمار ياسر از حضرت رسول(ص) آمده كه آن مائده، نان وگوشت بوده است.

ابن عباس گفته: حضرت عيسى (ع) به آنان گفت: سى روز روزه بداريد، آن گاه هر چه از خدا بخواهيد شما را مى دهد. آنان روزه را به انجام رساندند و ملائكه، هفت گرده نان و هفت ماهى آوردند و همه مردم از آن خوردند تا سير شدند.

اين قول از امام باقر(ع) نيز نقل است. قتاده گفته است كه: هر صبح و شام، آن مائده بر ياران عيسى (ع) نازل مى شد (4)

در قرآن آمده است:قل ارايتم ان اصبح ماؤکم غورا فمن ياتيکم بماء معين (2) بگو اگر آب هاى سرزمين شما فرو رفت، چه كسى براى شما آب روان مى آورد؟

از امام رضا(ع) درباره اين آيه سؤال شد، حضرت فرمودند: "مأوكم يعنى ابوابكم "كه مراد از آن امامان هستندكه هركدام ابواب الهى بين او و خلق اويند (3). اگر هركدام از اين درهاى رحمت الهى بسته شود، سرچشمه حيات معنوى انسان بسته مى شود.

امام محمد باقر(ع) نيز در تأويل آيه محل بحث مى فرمايد: آين آيه درباره امام قائم (ع) نازل شده است. مي گويد : اگر امامتان از شما غايب گردد و ندانيدكجاست چه كسى براى شما امام مى فرستد كه اخبار زمين و آسمان و حلال و حرام خدا را براى شما بياورد 0

سپس فرمود: سوگند به خدا، تأويل اين آيه نيامده و سرانجام خواهد آمد (4)

در روايتى است كه عمار از پيامبر اكرم (ص) سؤال كردكه مهدى كيست؟ حضرت فرمودند: اى عمار خداوند تبارك و تعالى با من پيمان بسته كه از صلب حسين، نه امام بيرون آورد، و نهمين آن ها از مردم پنهان مى شود 0 سپس همين آيه را تلاوت كردند و فرمودند: غيبتى طولانى دارد، به گونه اى كه گروهى از عقيده شان بر مى گردند وگروه ديگر ثابت قدم مى مانند 0 پس وقتى آخر الزمان شود، خروج كند و دنيا را پر از قسط و عدل مى كند، همان طوركه از ظلم و جور پر شده است. بنابر اين ظاهر آيه مربوط به آب جارى است كه مايه حيات موجودات زنده است و باطن آيه مربوط به امام علم و عدالت جهان گستر اوست كه آن نيز مايه حيات جامعه انسانى (5)

اما وجه تشبيه آب به امامان معصوم اين است كه همان طوركه آب رحمت الهى و مايه حيات مادى انسان ها است و بدون آب نمى توان زندگى كرد، امامان معصوم نيز رحمت خداوند و وسيله اى براى وجود حيات روحانى انسان ها و سلامت جامعه اند.

به همين جهت در حديثى است كه ابو حمزه از امام صادق (ع) سؤال كرد: آيا زمين بدون امام باقى مى ماند؟ حضرت فرمود: اگر زمين بدون امام باشد، آن را فرو مى برد (6) آب وسيله اى براى زدودن پليدى هاى درونى و شرك و جهل وگناه اند 0 آب با فرو رفتن در زمين در آن ذخيره مى شود تا با برنامه ريزى دقيق موجودات زنده از آن بهره مند شوند. حضرت مهدى (ع)، نيز با غيبت خود ذخيره اى براى جهانيان است تا با ظهور خود در موقع مناسب، دنيا با بهره گيرى از وجودشان، راه تكامل و معنويت را پيش بگيرد و مردم به سعادت برسند 0

البته بايد توجه داشت كه آب پنهان در زمين، بدون تلاش و تحمل رنج و زحمت به دست نمى آيد. هرگاه انسان احساس تشنگى كند و در زمين، آبى براى آشاميدن نيابد، براى رسيدن به آب هاى زيرزمينى به حفر چاه و قنات مى پردازد. ظهور حضرت مهدى (ع) نيز زمانى تحقق مى يابدكه مردم مشتاق عدالت شوند و با تلاش خود مقدمات آن را فراهم كنند. در اين ميان فقط مؤمنان واقعى هستندكه فقدان وجود آن حضرت را احساس مى كنند و تشنه وصال اويند. همچنان كه امام رضا(ع) مى فرمايد: چه بسيارند مؤمنان اندوهگين و بسيار تشنه كه هنگام فقدان آن آب روان غمناك هستند (7).

برخى كتب، نزديك به يكصد و چهل آيه از قرآن كريم را به استناد احاديث فريقين، بر امام مهدى (ع) تطبيق كرد ه اند. (1)

ما در اين جا تعدادى از آيات مهدوى قرآن را مى آوريم:

. سوره بقره

- آيه 2 و 3: هدی للمتقين الذين يومنون بالغيب

امام صادق (ع) در تفسير اين آيه فرمودند: متقين، شيعيان على بن ابى طالب هستند وغيب، حجت غايب است. (2)

- آيه 124: وَ إذِ ابتلي ابراهيم ربه بکلمات فاتمهن ؟ يعنى: هنگامى كه حضرت ابراهيم را پروردگارش به وسيله كلماتى آزمود، پس آن ها را به انجام رسانيد.

راوى مى گويد: درباره اين آيه مباركه از امام صادق (ع) پرسش كردم، حضرت فرمود: اين همان كلماتى است كه حضرت آدم (ع) از پروردگار خود دريافت نمود. پس توسط آن كلمات به پيشگاه پروردگار توبه كرد و خداوند توبه اش را پذيرفت.

جريان توبه چنين بودكه حضرت آدم (ع) عرض كرد: اى خداى من از تو مى خواهم كه به واسطه محمد وعلى وفاطمه وحسن وحسين (ع) توبه مرا بپذيرى پس خداوند توبه او را پذيرفت كه او بسيار توبه پذير و مهربان است ".

راوى مى گويد: پرسيدم مقصود از "فا تمهن " در آيه چيست حضرت فرمود: )مقصود اين است كه خداوند آن ها را تا قائم مهدى (ع) به اتمام رسانيد ودوازده امام (ع) راكه نه تن آنان از فرزندان حسين (ع) مى باشند، براى او بيان فرمود (3)

- آيه 155:و لنبلونکم بشيء من الخوف والجوع ... يعنى: ما شما را به چيزهايى از قبيل ترس وگرسنگى وكاستى در اموال وجان ها و محصولات مى آزماييم، و مژده بده به آن ها كهشكيبا وثابت قدم هستند. امام صادق (ع) در تفسير اين آيه فرمود: "پيش از آمدن قائم (ع) علامت هايى براى امتحان مؤمنين خواهد بود" عرض كردم آن علامت ها چيست؟ فرمود:بيمارى هاى گوناگون كه سبب ترس و دلهره است وبالا رفتن نرخ ها كه سبب گرسنگى است وكاهش در اموال و جان ها كه قحطى ومرگ ومير فراوان است ونقص در محصولات كه به نيامدن باران است. پس در آن موقع به آن هاكه در عقيده به ما ثابت مى مانند، مژده بده " آن گاه فرمود: "اين تأويل آيه است وهيچ كس جز آن هاكه راسخ در علم اند، تأويل آن را نمى دانند وماييم راسخان در علم " (4)

. سوره آل عمران

- آيه83 افغير دين الله يبغون وله اسلم من في السماوات ...؟ يعنى: آيا جز دين خدا را مى جويند؟ با آن كه آن چه در آسمان ها وزمين است، خواه وناخواه تسليم او هستند و به سوى او بازگردانيده مى شوند 0

امام كاظم (ع) فرمود: "اين آيه درباره حضرت قائم (ع) نازل شده است. هنگامى كه ظاهر شود، آيين مقدس اسلام را درشرق و غرب جهان، به يهود ونصارى و صائبان وملحدان و مرتدان وكافران عرضه مى دارد... (5 )

. سوره نساء

- آيه 159: وان من اهل الکتاب الا ليومنن به قبل موته و.... يعنى: وهيچ يك از اهل كتاب نيست جز اين كه پيش از مرگ، به او ايمان مى آورد 0 درباره ضمير "مَوتهِ " دو احتمال است؟ يكى اين كه به اهل كتاب برگردد وديگر اين كه به حضرت عيسى (ع). بنابر احتمال اول، معناى آيه شريفه اين است كه "احدى از اهل كتاب نيست جز اين كه پيش از مرگ، به حضرت عيسى (ع) ايمان آورد" و بنابر احتمال دوم، معناى آيه چنين خواهد بود احدى از اهل كتاب نيست جز اين كه پيش از مرگ) حضرت عيسى (ع) به او ايمان خواهد آورد. " برخى از مفسران اهل سنت كه احتمال اول را برگزيده ا ند ناچار شده اند كه توجيهات عجيبى را در مورد آيه شريفه ملتزم شوند، ولى بنا بر احتمال دوم، معناى آيه بسيار روشن است . چون طبق عقيده قطعى مسلمانان، حضرت عيسى (ع) هنوز زنده است وپس از ظهور حضرت بقية الله او نيز از آسمان نازل شده واز ياران واصحاب آن حضرت خواهد بود(6) وچون به حضرتش اقتدا مى نمايد، نصارى نيز به جهت اقتداى حضرت عيسى (ع) به حضرت صاحب الامر(ع) در نماز، به آن حضرت ايمان مى آورند ويهود نيز به حضرت مهدى (ع) مى گروند 0

. سوره انفال

- آيه 39: "وقاتلوهم حتی لا تکون فتنة ....؟ باكافران بجنگيد تا فتنه اى باقى نماند .

امام محمد باقر(ع) فرمود: "تأويل اين آيه هنوز نيامده است 0.. و اين در زمان قيام قائم ما خواهد بود(7) . سوره توبه

- آيه 33: وهو الذي ارسل رسوله بالهدي ...(8) او خداوندى است كه پيامبرش را با هدايت ودينى حق فرستاد تا آن را بر تمام اديان پيروز گرداند، اگر چه مشركان ناخشنود باشند. امام باقر(ع) فرمود: "اين آيه مباركه به هنگام خروج مهدى آل محمد(ع) تحقق مى يابد" (9)

. سوره هود

- آيه86 بقيت الله خير لکم ان کنتم مؤمنين ،؟ يكتا بازمانده خدا براى شما بهتر است، آگر مؤمن هستيد. امام باقر(ع) در تأويل اين آيه شريفه مى فرمايد: "هنگامى كه مهدى ظاهر شود... اولين سخنى كه بر زبان مباركش جارى مى شود اين آيه شريفه است "(10)

. سوره ابراهيم

- آيه 5: ولقد ارسلنا موسي باياتنا ان اخرج قومک من الظلمات الی النور و ذکرهم بايام الله .....،؟ همانا ما موسى را با آيات خود فرستاديم، كه قوم خود را از تاريكى ها به سوى نور بيرون بياور، و روزهاى خدا "ایام الله را به آن ها ياد آورى كن از امام باقر(ع) روايت است كه فرمودند: روزهاى خداوند سه روز است: روز قيام قائم (ع)، روز رجعت و روز قيامت (11)

. سوره حجر

- آيه 36- 38: قال رب فانظرني الی يوم يبعثون , قال فانک من المنتظرين الی يوم الوقت المغلوم ،، امام رضا(ع) فرمود: "وقتِ معلوم، روز قيام قائم ماست. (12)

. سوره اسراء

- آيه 33 ومن قتل مظلوما فقد جعلنا لوليه سلطانا .... ،. امام باقر(ع) فرمود: "حسين (ع) مظلوم كشته شد وما اولياء وارث خون او هستيم، وقائم ما به خون خواهى حسين (ع) قيام خواهد كرد (13)

امام صادق (ع) نيز فرمود: منصور، قائم آل محمد (ع) است و چون ظهور نمايد، اقدام به خون خواهى حسين (ع) مى كند. (14)

. سوره مريم

- آيه 75: حتی اذا راوا ما يوعدون اما العذاب واما الساعة ...."،؟ يعنى: تا وقتى آن جه به آنان وعده داده مى شود: يا عذاب يا قيامت را ببينند 0 امام صادق (ع) فرمودند: منظور از ساعة، قيام قائم است. (15)

. سوره قصص

- آيه 5: ونريد ان نمن علی الذين استضعفوا في الارض ...،، وما اراده كرده ايم بر آنان كه در روى زمين به ضعف كشيده شده اند، منت نهاده آن ها را پيشوايان ووارثان زمين قرار دهيم 0 امام باقر وامام صادق (ع) فرمودند: اين آيه مباركه مخصوص صاحب الامرى است كه در آخر الزمان ظاهر مى شود.00(16)

. سوره سجده

- آيه 29: قل يوم الفتح لا ينفع الذين کفروا ايمانهم ......،؟ بگو اى پيامبر روزپيروزى، ديگر ايمان آوردن براى كافران سودى ندارد.

امام جعفر صادق (ع) فرمود: يوم الفتح، روزى است كه دنيا به دست قائم (ع) فتح مى شود 0.. (17)

. سوره فتح

- آيه 28:ليظهره علي الدين کله و کفی بالله شهيدا ، امام صادق (ع) در تفسير اين آيه شريفه فرمودند: اين آيه در حق قائم اهل محمد(ع) نازل شده است... " (18)

ناگفته نماند، آياتى كه به وجود مقدس) مهدى موعود(ع) وظهور مبارك آن حضرت تأويل شده است فراوان است. كسانى كه طالب تفاصيل بيشترى هستند مى توانند به كتاب هاى بحارالانوارج 51"، "الزام الناصب "، "موعود قرآن وكتب تفاسير مراجعه فرمايند 0

پيشوايان معصوم(ع) در تفسير سوره قدر فرموده اند: فرشتگان در اين شب، مقدرات يك سال را نزد ولى مطلق زمان آورده، بر او عرضه وتسليم مى كنند. (1)

در چنين شبى كه به حضرت مهدى(ع) تعلق دارد، ياد جد بزرگوارش در دل ها زنده مى شود، چراكه يكى از اعمال مستحبى شب قدر، زيارت امام حسين(ع) است.(2)

هنگامى كه درد زايمان نرجس خاتون شروع شد، امام عسكرى(ع) به حكيمه خاتون فرمود: عمه جان سوره "انا انز لناه " را بر او بخوان 0 حكيمه مى گويد: من مشغول خواندن اين سوره شدم، ومى شنيدم كه طفلِ داخلِ رحم نرجس نيز، همان گونه كه من مى خوانم، مى خواند. در حال تعجب بودم كه امام عسكرى(ع) با صداى بلند فرمود: عمه جان از امر خدا تعجب مكن كه خداوند، زبان ما را دركودكى به حكمت بازكرده ودر بزرگى، حجت خود در زمين قرار مى دهد. (3)

در روايات آمده است كه در شب قدر، دعا براى حضرت را بايد بر دعا براى خود مقدم داشت وبهترين دعاها طلب نصرت وحفظ اوست و آن اين است: "اللهم كن لوليك الحجة بن الحسن صلواتك عليه وعلى آبائه 00 " (4)

2. نجم الثاقب باب دوم.

2. سوره صف 13

3. نجم ا لثاقب، باب دوم.